Question

15 सेमी नाभीय अंतर असणाऱ्या अंतर्गोल आरशासमोर 7 सेमी उंचीची वस्तू 25 सेमी अंतरावर ठेवली. आरशापासून किती अंतरावर पडदा ठेवल्यास आपल्याला तिची सुस्पष्ट प्रतिमा मिळू शकेल? प्रतिमेचे स्वरूप आणि आकार स्पष्ट करा.

Answer 1

दिलेले:

• वस्तूची उंची (h₁) = 7 सेमी
• वस्तूचे अंतर (u) = -25 सेमी
• नाभीय अंतर (f) = -15 सेमी

शोधा:

• प्रतिमेचे अंतर (v)
• प्रतिमेचा आकार (h₂)
• प्रतिमेचे स्वरूप

सूत्रे:

1. `1/"f" = 1/"v" + 1/"u"`
2. M = `"h"_2/"h"_1 = −"v"/"u"`

आकडेमोड:

सूत्र (i) नुसार,

⇒ `1/(-15) = 1/"v" + 1/(-25)`

⇒ `1/"v" = 1/25 + 1/(-15)`

⇒ `1/"v"=(-15 + 25)/(-(25 xx 15))`

⇒ `-10/375`

∴ v = − 37.5 सेमी

म्हणजेच, आरशापासून डाव्या बाजूस 37.5 सेमी अंतरावर प्रतिमा तयार झाली, म्हणून ही वास्तव प्रतिमा आहे.

सूत्र (ii) नुसार,

`"h"_2/"h"_1 = -"v"/"u"`

⇒ `"h"_2/7 = -((-37.5))/((-25))`

⇒ `"h"_2 = -(37.5 xx 7)/25`

⇒ `"h"_2 = -10.5` सेमी

म्हणूनच, प्रतिमेचा आकार 10.5 सेमी आहे, ऋण चिन्ह प्रतिमा वास्तव आणि उलट असल्याचे दर्शवते.

• प्रतिमेचे अंतर = 37.5 सेमी
• प्रतिमेचा आकार = 10.5 सेमी
• तयार झालेल्या प्रतिमेचे स्वरूप = वास्तव आणि उलट