Question

आपल्या परिसरातील एका परिसंस्थेला भेट द्या. त्यातील असणाऱ्या जैविक-अजैविक घटक एकमेकांवर कसे अवलंबून आहेत ते सादर करा.

Answer 1

1. जवळच्या परिसंस्थेला भेट द्या
   एका सहज उपलब्ध परिसंस्थेची निवड करा, जसे की:
   
   • बाग किंवा उद्यान
   • तळे किंवा सरोवर
   • जंगल किंवा गवताळ प्रदेश
2. जैविक आणि अजैविक घटकांची यादी करा:
   • जैविक घटक: वनस्पती, प्राणी, सूक्ष्मजीव, पक्षी, कीटक इत्यादी.
   • अजैविक घटक: सूर्यप्रकाश, पाणी, हवा, माती, तापमान, पोषकतत्त्वे इत्यादी.
3. परस्परावलंबन दाखवा:
   • सूर्यप्रकाश आणि वनस्पती: वनस्पती प्रकाशसंश्लेषण करून ऑक्सिजन आणि अन्न तयार करतात, जे प्राण्यांसाठी उपयुक्त असते.
   • पाणी आणि जलीय जीवसृष्टी: मासे पाण्यात विरघळलेल्या ऑक्सिजनवर अवलंबून असतात, तर जलवनस्पतींना प्रकाश आणि पोषणतत्त्वे लागतात.
   • माती आणि विघटक: विघटक (Bacteria, Fungi) जमिनीत सडलेल्या जैविक पदार्थांचे विघटन करून पोषणद्रव्ये वनस्पतींसाठी उपलब्ध करून देतात.
   • अन्नसाखळी: गवत (उत्पादक - Producer) → गवती टोळ (प्राथमिक उपभोक्ता - Primary Consumer) → बेडूक (माध्यमिक उपभोक्ता - Secondary Consumer) → साप (तृतीयक उपभोक्ता - Tertiary Consumer)
4. प्रतिमा तयार करा:
   • सूर्यप्रकाश: प्रकाशसंश्लेषणासाठी त्याचे महत्त्व दर्शवा.
   • वनस्पती आणि माती: मातीतील पाणी, हवा आणि तापमान वनस्पतींच्या वाढीवर कसा परिणाम करतात हे दाखवा.
   • अन्नसाखळीचे चित्रण: उत्पादक, उपभोक्ता आणि विघटक यांचे परस्पर संबंध जोडा.
   • ऊर्जा प्रवाह दर्शविण्यासाठी बाण  वापरा: पदार्थ आणि ऊर्जा परिसंस्थेत कसे वाहतात ते स्पष्ट करा.
   • या प्रक्रियेद्वारे तुम्ही जवळच्या परिसंस्थेचा सखोल अभ्यास करू शकता आणि तिच्या घटकांमधील संबंध समजून घेऊ शकता.