Advertisements
Advertisements
प्रश्न
पुढील विधान सकारण स्पष्ट करा.
राष्ट्रव्यापी कामगार संघटनेची आवश्यकता भासू लागली.
उत्तर
भारताने १९व्या शतकाच्या उत्तरार्धात रेल्वे सुरू होण्यासोबतच औद्योगिक क्रांतीचा अनुभव घेतला. देशात अनेक कापड गिरण्या, विविध उद्योग आणि रेल्वे कंपन्या स्थापन झाल्या, ज्यामुळे कामगारांची मागणी वाढली. नोकऱ्या वाढल्यामुळे कामगारांचे शोषण होऊ लागले, आणि त्यांच्या मूलभूत गरजांकडे दुर्लक्ष केले गेले.
नारायण मेघाजी लोकहंडे, ज्यांना ‘भारतीय कामगार चळवळीचे जनक’ म्हटले जाते, त्यांनी १८९० मध्ये ‘बॉम्बे मिल हँड्स असोसिएशन’ ही गिरणी कामगार संघटना स्थापन केली, जी भारतातील संघटित कामगार चळवळीची सुरुवात मानली जाते. कामगारांच्या शोषणामुळे सतत संप होत राहिले, जसे की आसामच्या चहा बागायतदारांचा उठाव आणि १८९९ मध्ये ग्रेट इंडियन पेनिनसुला (GIP) रेल्वे कामगारांनी पुकारलेला संप.
या समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी कामगारांना संघटित करण्याची आवश्यकता निर्माण झाली, जेणेकरून मालकांसोबत योग्य तोडगा काढता येईल. त्यामुळे राष्ट्रव्यापी कामगार संघटनेची गरज भासू लागली.
