Advertisements
Advertisements
Question
खालील उताऱ्याच्या आधारे सूचनेनुसार कृती करा:
(१) कारणे लिहा: (२)
(य) अनेक अपघात होतात, कारण - ..........
(र) अस्वाभाविक वेग कमी करावा, कारण - ..........
(२) विधाने पूर्ण करा: (२)
(य) वाढता वेग म्हणजे ______.
(र) रात्रीच्या वेळी विलक्षण वेगाने धावणारी गाडी ______.
|
माणसे चालू आणि पळूही शकतात; पण रस्त्याने कोणी चालण्याऐवजी पळू लागला तर त्याचे कौतुक करावे का? अपेक्षित स्थळी वेळेवर पोचता येईल, अशा बेताने वाहने चालवण्याऐवजी उगाचच भरधाव वेगाने चालवण्यात औचित्य ते कोणते? वाहनाचा वेग वाढला म्हणजे त्याच्यावरचा ताबा कमी होतो. पुढचे वाहन मागे टाकून पुढे जाण्याच्या हव्यासामुळे अनेक अपघात होतात. रात्रीच्या वेळी विलक्षण वेगाने धावणारी गाडी ही रातराणी म्हटली जाते. रात्री भरधाव वेगाने प्रवास करून पार पाडावीत एवढी महत्त्वाची कामे दरवेळी असतात का? वाहनाचा वेग अनिवार झाला, तर चित्ताची व्यग्रता वाढते. डोळ्यांवर, मनावर, शरीरावर ताण पडतो. शरीरभर अनावश्यक स्पंदने निर्माण होतात. हादरे बसून मज्जातंतू आणि मणके कमकुवत होतात. कमरेची आणि पाठीची दुखणी ही वाहनधारकांची व्यथा असते. बसणे, उठणे, चढणे, उतरणे, चालणे, वळणे, वर-खाली पाहाणे या मुक्त हालचालींचे संगीत विसरून स्वतःला वाहनाशी जखडून ठेवणे आणि वाहनाचा वेग अंगीकारून आपल्या शरीरव्यापारत अडथळे निर्माण करणे हे धोरण निसर्गविरोधी आहे. आरोग्याची हानी करणारे आहे. वाढता वेग म्हणजे ताण. जीवनातले ताणतणाव वाढवून पोचणार तरी कोठे? आपले स्वत्व आणि स्वस्थता हिरावून घेणारा अस्वाभाविक वेग कमी करणे, हे आपले कर्तव्य आहे. उगाच भावविवश होऊन वेगवश होऊ नये. अनाठायी वेगामुळे पोचण्यापूर्वीच अंत होण्याची शक्यता वाढते. |
(३) स्वमत अभिव्यक्ती: (४)
‘उगाच भावविवश होऊन वेगवश होऊ नये’, - हे विधान तुमच्या शब्दांत स्पष्ट करा.
किंवा
वाहन चालवत असताना कोणती काळजी घ्यावी, ते तुमच्या शब्दांत लिहा.
Solution
(१)
(य) अनेक अपघात होतात, कारण पुढील वाहन मागे टाकण्याच्या हव्यासामुळे आणि वाढत्या वेगामुळे वाहनावरचा ताबा कमी होतो, त्यामुळे अपघात होण्याची शक्यता वाढते.
(र) अस्वाभाविक वेग कमी करावा, कारण अस्वाभाविक वेगामुळे शरीरावर ताण येतो, मज्जातंतू आणि मणके कमकुवत होतात. तसेच, वाढत्या वेगामुळे अपघात होण्याची शक्यता वाढते. सुरक्षितता राखणे हे आपले कर्तव्य आहे.
(२)
(य) वाढता वेग म्हणजे ताण.
(र) रात्रीच्या वेळी विलक्षण वेगाने धावणारी गाडी ही रातराणी म्हटली जाते.
(३)
वाहन हे आपल्या सोयीसाठी असते आणि वेळ व श्रम वाचवणारे एक साधन आहे. त्याचा उपयोग करून आपली कामे लवकर आणि सोयीस्कररित्या पूर्ण करता येतात. मात्र, वाहनाच्या गतीशी भावनिकरित्या जोडले जाणे टाळावे. वेगाचा आनंद घेत असताना शरीरात उत्साह संचारतो, पण जर भावनांनी आपल्यावर ताबा मिळवला तर वाहनावरील नियंत्रण सुटू शकते आणि अपघाताची शक्यता वाढते.
वाहन चालवताना आपल्याला समोर येणाऱ्या परिस्थितीचा अविरत विचार करावा लागतो—जसे की, वाहन योग्य दिशेने वळेल का, इतर वाहने कुठे आहेत, ती अचानक दिशा बदलू शकतात का इत्यादी. सतत लक्ष केंद्रित केल्याने मनावर व शरीरावर ताण येतो. जास्त वेगामुळे अगदी छोट्या अडथळ्यांमुळेही हादरे बसतात, सांधे दुखू शकतात आणि दीर्घकाळ तणाव राहिल्यास मानसिक आरोग्यावरही परिणाम होतो. त्यामुळे वाहनाचा वेग नियंत्रित ठेवणे आवश्यक आहे, कारण वाढत्या वेगासोबत ताणही वाढतो.
किंवा
वाहन चालवताना सुरक्षितता आणि जबाबदारी हे दोन महत्वाचे घटक आहेत. या दृष्टिकोनातून, खालील महत्वाच्या बाबींचे पालन करणे आवश्यक आहे:
- वाहनाची तपासणी आणि देखभाल:
- वाहन चालवण्यापूर्वी त्याची नियमित तपासणी करा, जसे की ब्रेक, हेडलाइट्स, टायर्स आणि इंधनाची पातळी.
- वाहनाचे रखरखाव नियमितपणे करा, जेणेकरून ते सुरक्षित राहील.
- सुरक्षा साधने:
- सीटबेल्ट नेहमी घाला, आणि प्रवासी देखील त्यांच्या सीटबेल्ट्स घालतील याची खात्री करा.
- लहान मुलांसाठी योग्य सुरक्षा सीट्सचा वापर करा.
- वेग नियंत्रण:
- वेग मर्यादेचे पालन करा आणि रस्ते आणि हवामानाच्या परिस्थितीनुसार वेग नियंत्रित करा.
- अचानक ब्रेक लावणे टाळा आणि पुढील वाहनापासून सुरक्षित अंतर ठेवा.
- धोकादायक वर्तन टाळा:
- मद्यपान किंवा ड्रग्जच्या प्रभावाखाली वाहन चालवू नका.
- मोबाइल फोनचा वापर करताना वाहन चालवू नका; हँड्स-फ्री किंवा ब्लूटूथ डिव्हाइसचा वापर करा जर गरज असेल तर.
- रस्ता सुरक्षा नियम पालन:
- सिग्नल्स, साईनबोर्ड्स आणि रस्ता चिन्हांचे पालन करा.
- योग्य लेनमध्ये वाहन चालवा आणि लेन बदलताना सूचना द्या.
- हवामानाचे लक्षात घेणे:
- खराब हवामानात विशेष काळजी घ्या, जसे की पाऊस, धुके किंवा बर्फवृष्टी.
- अशा परिस्थितीत वेग कमी करा आणि अधिक सावधानता बाळगा.
- आपत्कालीन स्थितीसाठी तयारी:
- आपत्कालीन कॉन्टॅक्ट्स, प्राथमिक उपचार किट, आणि आवश्यक साधने वाहनात ठेवा.
- वाहन चालवताना ही काळजी घेतल्याने आपण स्वतःची आणि इतरांची सुरक्षितता सुनिश्चित करू शकतो.
