Advertisements
Advertisements
Question
आधुनिक भारताच्या जडणघडणीत समतेचा लढा महत्त्वाचा का ठरतो?
Solution
स्वातंत्र्यपूर्व काळात, भारतीय समाज केवळ ब्रिटीश सत्ताधाऱ्यांच्या दडपशाहीखाली नव्हता, तर जात, धर्म, लिंग आणि आर्थिक स्थितीवर आधारित भेदभाव आणि असमानतेमुळे सामाजिकदृष्ट्या मागासलेला होत होता. भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी सुरू असलेली राजकीय चळवळ केवळ राजकीय विचारांनी प्रभावित नव्हती, तर त्या काळातील सामाजिक विचारांचाही तिच्यावर प्रभाव होता.
मुख्य नेतृत्वकर्त्यांना ही गोष्ट समजली होती की, सामान्य जनतेच्या मुक्ततेवर आधारित राजकीय चळवळ अधिक बळकट होईल, जर समाजातील विविध अन्यायकारक बाबींनाही दूर करण्यासाठी प्रयत्न करण्यात आले. समाजातील समता निर्माण झाली, तर एकसंघ चळवळ उभी राहील, जी परकीय सत्ताधाऱ्यांविरोधात लढण्यासाठी उपयोगी पडेल.
जमींदारी प्रथा, आर्थिक शोषण, जात आणि धर्मावर आधारित भेदभाव, तसेच महिलांवरील अन्याय यासारख्या सामाजिक समस्या दूर केल्याशिवाय भारताला स्वातंत्र्य मिळू शकणार नाही आणि आधुनिक युगात प्रवेश करता येणार नाही. म्हणूनच, समतेसाठीचा संघर्ष आधुनिक भारताच्या निर्मितीसाठी महत्त्वाचा ठरला. यामुळे भारतीय राज्यघटनेने समानतेचा तत्वज्ञान स्वीकारला.
भारतीय संविधानानुसार, सर्व भारतीय नागरिक कायद्याच्या दृष्टीने समान आहेत आणि जात, धर्म, लिंग किंवा आर्थिक स्थितीच्या आधारावर कोणतेही भेदभाव होता कामा नयेत.
