Question

मिस्टर डीसोझा यांनी 50 रुपये दर्शनी किमतीचे 200 शेअर्स 100 रुपये अधिमूल्यावर खरेदी केले. त्यावर कंपनीने 50% लाभांश दिला. लाभांश मिळाल्यावर त्यातील 100 शेअर्स 10 रुपये अवमूल्याने विकले व उरलेले शेअर्स 75 रुपये अधिमूल्याने विकले. प्रत्येक व्यवहारात 20 रुपये दलाली दिली, तर त्यांना या व्यवहारात नफा झाला का तोटा? किती रुपये?

Answer 1

शेअर्सच्या खरेदीबाबत:

येथे, दर्शनी किंमत = ₹ 50, शेअर्सची संख्या = 200, अधिमूल्य = ₹ 100

एका शेअरचा बाजारभाव = दर्शनी किंमत + अधिमूल्य

= 50 + 100 = ₹ 150

200 शेअर्सचा बाजारभाव = 200 × 150 = ₹ 30,000

श्री. डिसोझा यांनी गुंतवलेली रक्कम

= 200 शेअर्सचा बाजारभाव + दलाली

= 30,000 + 20 = ₹ 30,020

लाभांश:

लाभांशाचा दर = 50%, दर्शनी किंमत = ₹ 50, शेअर्सची संख्या = 200

प्रतिशेअर लाभांश = दर्शनी किमतीच्या 50 %

`= 50/100 xx 50` = ₹ 25

200 शेअर्सचा लाभांश = 200 × 25 = ₹ 5,000

शेअर्सच्या विक्रीबाबत:

आता, 100 शेअर्स 10 रुपये अवमूल्यावर विकले.

∴ एका शेअरची विक्रीची किंमत = दर्शनी किंमत - अवमूल्य

= 50 - 10 = ₹ 40

100 शेअर्सची विक्री किंमत = 100 × 40 = ₹ 4,000

100 शेअर्स विकून मिळालेली रक्कम

= विक्रीची किंमत - दलाली

= 4,000 - 20 = ₹ 3,980

त्याशिवाय, उर्वरित 100 शेअर्स 75 रुपये अधिमूल्यावर विकले.

∴ एका शेअरच्या विक्रीची किंमत = दर्शनी किंमत + अधिमूल्य

= 50 + 75 = ₹ 125

100 शेअर्सच्या विक्रीची किंमत = 100 × 125 = ₹ 12,500

100 शेअर्सच्या विक्रीद्वारे मिळालेली रक्कम

= विक्रीची किंमत - दलाली 

= 12,500 - 20 

= ₹ 12,480

श्री. डिसोझा यांचे उत्पन्न = 5,000 + 3,980 + 12,480

= 21,460

श्री. डिसोझा यांनी गुंतवलेली रक्कम > त्यांचे उत्पन्न

∴ श्री. डिसोझा यांना नुकसान झाले.

तोटा = गुंतवलेली रक्कम – उत्पन्न

= 30,020 - 21,460

= ₹ 8,560

∴ श्री. डिसोझा यांना ₹ 8,560 तोटा झाला.