Advertisements
Advertisements
Question
पुढील प्रश्‍नाचे एका वाक्यात उत्तर लिहा.
त्रिमंत्री योजनेत सहभागी मंत्र्यांची नावे लिहा.
Solution
कॅबिनेट मिशनमध्ये ब्रिटिश मंत्र्यांचा एक शिष्टमंडळ समाविष्ट होता, ज्यामध्ये पॅथिक लॉरेन्स, स्टॅफर्ड क्रिप्स आणि ए. व्ही. अलेक्झांडर यांचा समावेश होता. मार्च १९४६ मध्ये त्यांनी भारतीय नेत्यांसमोर इंग्लंडच्या भारताविषयीच्या योजनेचा प्रस्ताव मांडला.
स्पष्टीकरण:
द्वितीय महायुद्धामुळे, ब्रिटनने मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक, लष्करी आणि राजकीय सामर्थ्य गमावले. स्वतःच्या नागरिकांकडूनही कमी प्रमाणात समर्थन मिळत असल्यामुळे, युनायटेड किंगडमच्या नेत्यांनी भारतीय नेत्यांसोबत भारताच्या स्वातंत्र्याविषयी चर्चा सुरू केल्या.
भारताला स्वातंत्र्य देण्यासाठी वावेल योजना आणण्यात आली होती, परंतु भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस आणि मुस्लिम लीग यांच्यातील मतभेदांमुळे ती अपयशी ठरली. ब्रिटिश पंतप्रधान अ‍ॅटली यांनी जाहीर केले की, इंग्लंड १९४८ जूनपूर्वी भारतावरचे आपले वर्चस्व सोडेल.
यामध्ये अल्पसंख्याकांच्या समस्यांमुळे भारताच्या स्वातंत्र्यावर परिणाम होणार नाही आणि भारताला स्वतःचा संविधान तयार करण्याचा अधिकार असेल, हे स्पष्ट करण्यात आले.
कॅबिनेट मिशनमध्ये पॅथिक लॉरेन्स, स्टॅफर्ड क्रिप्स आणि ए. व्ही. अलेक्झांडर या ब्रिटिश मंत्र्यांचा समावेश होता, आणि मार्च १९४६ मध्ये त्यांनी भारतीय नेत्यांसमोर इंग्लंडच्या भारताविषयीच्या योजनेचा प्रस्ताव मांडला. परंतु, वावेल योजनेप्रमाणेच कॅबिनेट मिशन देखील अपयशी ठरले.
