Advertisements
Advertisements
Question
पुढील प्रश्‍नाचे सविस्तर उत्तर लिहा.
ब्रिटिशांनी भारताला स्वातंत्र्य देण्याच्या दृष्टीने पावले का उचलली?
Solution
१८५७ च्या सिपाही उठावापासून सुरू होऊन जवळपास शंभर वर्षांपर्यंत, भारतीय उपखंडाने ब्रिटिश सत्तेविरुद्ध अनेक चळवळींचा अनुभव घेतला. ब्रिटिश राजवटीखाली व्यापार आणि औद्योगिक क्रांती घडून आली असली तरी, ब्रिटिश सत्ताधीश स्थानिक लोकांशी हुकूमशाही पद्धतीने वागायचे आणि त्यांना गुलामांसारखे वागवायचे.
यामुळे जनतेमध्ये बंडखोरीची भावना निर्माण झाली आणि सविनय कायदेभंग चळवळ, भारत छोडो आंदोलन तसेच सशस्त्र लढा, भारतीय राष्ट्रीय सेना आणि अन्य क्रांतिकारी संघटनांच्या माध्यमातून लढा दिला गेला. द्वितीय महायुद्धामुळे ब्रिटनने मोठ्या प्रमाणावर आर्थिक, लष्करी आणि राजकीय सामर्थ्य गमावले.
स्वतःच्या नागरिकांकडूनही कमी प्रमाणात पाठिंबा मिळू लागल्यामुळे, युनायटेड किंगडमच्या नेत्यांनी भारतीय नेत्यांसोबत भारताच्या स्वातंत्र्यासंदर्भात चर्चा सुरू केल्या. भारताच्या स्वातंत्र्याच्या मागणीबाबत सहानुभूती असलेल्या लेबर पक्षाने ब्रिटनमध्ये सरकार स्थापन केल्यावर ही प्रक्रिया अधिक वेगाने पुढे सरकली.
