Advertisements
Advertisements
प्रश्न
3.5 सेमी त्रिज्येचे वर्तुळ काढा. वर्तुळाला दोन स्पर्शिका अशा काढा, की त्या एकमेकींना लंब असतील.
उत्तर
कच्ची आकृती
आकृतीत दर्शवल्याप्रमाणे, O हे 3.5 सेमी त्रिज्या असलेल्या वर्तुळाचे केंद्र आहे. त्रिज्या OP व OS परस्परांना लंब आहेत. रेख AD व रेख DC ह्या वर्तुळाला अनुक्रमे बिंदू P व बिंदू S वर स्पर्श करणाऱ्या स्पर्शिका आहेत.
`square`POSD मध्ये, ∠P = ∠S = 90° …....[स्पर्शिका-त्रिज्या प्रमेय]
∠O = 90° .........[O त्रिज्या OS ⊥ त्रिज्या OP]
∴ ∠D = 90° ........[`square`POSD चा उर्वरित कोन]
∴ रेषा AD ⊥ रेषा DC
रचनेच्या पायऱ्या:
- केंद्र O व त्रिज्या 3.5 सेमी घेऊन एक वर्तुळ काढा.
- O मधून वर्तुळाला बिंदू P वर छेदणारी रेषा l काढा.
- O मधून वर्तुळाला बिंदू S वर छेदणारी व रेषा l ला लंब असणारी रेषा m काढा.
- रेषा m ला बिंदू S वर लंब असणारी रेषा DC काढा.
- रेषा l ला बिंदू P वर लंब असणारी रेषा AD काढा.
रेषा AD व DC ह्या एकमेकींना लंब असणार्या अपेक्षित स्पर्शिका आहेत.
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
पुढील उपप्रश्नासाठी चार पर्यायी उत्तरे दिली आहेत. त्यांपैकी अचूक पर्याय निवडून त्यांचे वर्णाक्षर लिहा.
वर्तुळावरील बिंदूतून वर्तुळाला ______ स्पर्शिका काढता येतील.
व्यासाच्या अंत्यबिंदूतून वर्तुळाला स्पर्शिका काढण्यासाठी खाली दिलेल्या सूचनांनुसार कृती करा.
| O केंद्र व त्रिज्या 3 सेमी असलेले वर्तुळ काढा. वर्तुळावर बिंदू A व B घेऊन व्यास AB काढा. |
| ↓ |
| किरण OA काढा. किरण OB काढा. |
| ↓ |
| किरण OA ला बिंदू A मधून लंब रेषा काढा. |
| ↓ |
| किरण OB ला बिंदू B मधून लंब रेषा |
3 सेमी त्रिज्येचे वर्तुळ काढा. वर्तुळावरील कोणत्याही एका बिंदूतून जाणारी स्पर्शिका काढा.
P केंद्र असलेले वर्तुळ काढा. कंस AB हा 100° काढा. A व B मधून वर्तुळाला स्पर्शिका काढण्यासाठी खालील कृती करा.
| कोणतीही त्रिज्या व P केंद्र घेऊन वर्तुळ काढा. |
| ↓ |
| वर्तुळावर कोणताही एक बिंदू A घ्या. |
| ↓ |
| किरण PB असा काढा की ∠APB = 100° |
| ↓ |
| किरण PA ला A मधून लंब रेषा काढा. |
| ↓ |
| किरण PB ला B मधून लंब रेषा काढा. |
O केंद्र व त्रिज्या 3.6 सेमी असलेले वर्तुळ काढा. वर्तुळकेंद्रापासून 7.2 सेमी अंतरावरील B या बिंदूतून वर्तुळाला स्पर्शिका काढा.
4.2 सेमी त्रिज्येचे वर्तुळ काढा. वर्तुळकेंद्रापासून 7 सेमी अंतरावरील बिंदूतून वर्तुळाला स्पर्शिका काढा.
AB = 6 सेमी, ∠BAQ = 50°. A व B मधून जाणारे वर्तुळ असे काढा, की AQ ही वर्तुळाची स्पर्शिका असेल.
३ सेमी त्रिज्येचे वर्तुळ काढा. चौरसाची प्रत्येक बाजू वर्तुळाला स्पर्श करेल असा चौरस काढा.
O केंद्र व त्रिज्या 3 सेमी त्रिज्येच्या वर्तुळात वर्तुळाबाहेरील P बिंदूतून 4 सेमी लांबीचा रेख PA हा स्पर्शिकाखंड काढा.
रेख AB = 7.5 सेमी लांबीचा काढा. केंद्र A असलेले वर्तुळ असे काढा, की वर्तुळाला बिंदू B मधून काढलेल्या स्पर्शिकाखंडाची लांबी 6 सेमी असेल.
