Advertisements
Advertisements
प्रश्न
खालील उदाहरणे अभ्यासा व त्यातील सामासिक शब्द अधोरेखित करा.
कृष्णा हा माझा सहाध्यायी आहे.
उत्तर
सहाध्यायी → जो माझ्यासह अध्ययन करतो असा तो → (कृष्णा)
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
खालील सामासिक शब्दांचा विग्रह करून समास ओळखा.
दरडोई -
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून अधोरेखित करा.
वैभव वर्गातील कोणत्याही तासाला गैरहजर राहत नाही.
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून अधोरेखित करा.
शिक्षण प्रक्रियेत पालक, शिक्षक आणि विद्यार्थी हा आदर्श त्रिकोण असतो.
खालील तक्ता पूर्ण करा.
| अ. क्र. | सामासिक शब्द |
समासाचा विग्रह |
समासाचे नाव |
|
(१) |
____________ |
माय आणि लेकरे |
____________ |
|
(२) |
इष्टानिष्ट |
____________ |
____________ |
|
(३) |
____________ |
____________ |
समाहार द्वंद्व |
|
(४) |
____________ |
लहान किंवा मोठे |
____________ |
|
(५) |
घरदार |
____________ |
____________ |
|
(६) |
____________ |
____________ |
इतरेतर द्वंद्व |
|
(७) |
भलेबुरे |
____________ |
____________ |
|
(८) |
कुलूपकिल्ली |
____________ |
____________ |
खालील उदाहरणे अभ्यासा व त्यातील सामासिक शब्द अधोरेखित करा.
काल रात्री आमच्या परिसरात नीरव शांतता होती.
खालील तत्पुरुष समासातील सामासिक शब्दांच्या विग्रहाचा अभ्यास करून त्यांतील विभक्ती ओळखा.
| सामासिक शब्द | विग्रह | विभक्ती |
| (अ) सभागृह | सभेसाठी गृह | ______ |
| (आ) कलाकुशल | कलेत कुशल | ______ |
| (इ) ग्रंथालय | ग्रंथांचे आलय | ______ |
| (ई) कष्टसाध्य | कष्टाने साध्य | ______ |
| (उ) रोगमुक्त | रोगापासून मुक्त | ______ |
खालील वाक्यातील सामासिक शब्द ओळखा व त्या शब्दाचा विग्रह करा.
आज स्वच्छ सूर्यप्रकाश आहे.
खालील वाक्य वाचून त्यातील सामासिक शब्द ओळखा व त्याचा विग्रह करा.
तलावातील नीलकमल किती शोभून दिसते आहे!
खालील वाक्य वाचून त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
नवरात्रात ठिकठिकाणी गरबा नृत्य चालते - ______
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
पंचपाळे - ______
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
द्‌विदल - ______
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
बारभाई - ______
खालील वाक्य वाचा आणि त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
ती दोघे बहीणभाऊ आहेत - ______
खालील वाक्य वाचा आणि त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
खरेखोटे समजल्याशिवाय अभिप्राय देऊ नये - ______
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
कृष्णार्जुन - ______
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
नाकडोळे - ______
खालील वाक्य वाचा आणि त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
सभेला चारपाच माणसेच उपस्थित होती - ______
खालील वाक्य वाचा व त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
कोपऱ्यावरच्या मंडईत भाजीपाला चांगला मिळतो - ______
खालील वाक्य वाचा व त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
गरिबास कपडालत्ता द्यावा, अन्नपाणी द्यावे - ______ ______
योग्य जोड्या लावा.
| सामासिक शब्द | समासाचे नाव |
| काव्यामृत | अ. इतरेतर द्वंद्व समास |
| पंचारती | ब. कर्मधारय समास |
| इ. द्विगू समास |
पुढील विग्रहावरून सामासिक शब्द व समास ओळखा:
| विग्रह | सामासिक शब्द | समासाचे नाव |
| प्रत्येक घरी |
पुढील सामासिक शब्दांसमोर समासाचे नाव लिहा.
सुईदोरा
पुढील सामासिक शब्दांसमोर समासाचे नाव लिहा.
जलदुर्ग
पुढील तक्ता पूर्ण करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह | समासाचे नाव |
| यथायोग्य | ______ | ______ |
| ‘अ’ गट | ‘ब’ गट | |
| 1 | सूर्याचा उदय झाला. | सूर्योदय झाला. |
| 2 | प्रत्येक दिवशी त्याची प्रतिष्ठा वाढत गेली. | दिवसेंदिवस त्याची प्रतिष्ठा वाढत गेली. |
बोलण्याच्या ओघात आपण शब्दातील परस्परसंबंध दाखवणारे विभक्ती प्रत्यय गाळून सुटसुटीत असे जोडशब्द बनवतो. शब्दांच्या अशा एकत्रीकरणाला ‘समास’ असे म्हणतात. शब्दांच्या अशा एकत्रीकरणाने जो जोडशब्द तयार होतो त्याला ‘सामासिक शब्द’ म्हणतात.
समास विग्रह - सामासिक शब्द कोणत्या शब्दांपासून तयार झाला, हे स्पष्ट करण्यासाठी आपण त्याची फोड करताे. या फोड करून दाखवण्याच्या पद्धतीला ‘विग्रह’ म्हणतात. वर ‘ब’ गटात सामासिक शब्द आहेत, तर ‘अ’ गटात विग्रह आहेत.
खालील सामासिक शब्दांचा विग्रह करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह |
| प्रतिदिन | ______ |
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह |
| यथाश | ______ |
