Advertisements
Advertisements
प्रश्न
समीकरण `(sqrt3−1) cosθ + (sqrt3 + 1)sinθ = 2` का व्यापक हल ज्ञात कीजिए।
उत्तर
ज्ञात है कि,
वर्ग लेकर जोडने पर
`r^3 = 3 + 1 - 2sqrt3 + 3 + 1 + 2sqrt3`
⇒ `r^2 = 8`
⇒ `r^2 = ±2sqrt2`
दी गई अभिव्यक्ती इस प्रकार लिखें
rsinα cosθ + rcosα sinθ = 2
⇒ `r(sinα cosθ + cosα sinθ) = 2`
⇒ `2sqrt2(alpha + theta) = 2`
⇒ `sin(alpha + theta) = 1/sqrt2`
अतः,
`sin(alpha + theta) = sin pi/4`
`(alpha + theta) = npi(-1)^2 pi/4` ......1
`(sqrt3 - 1) = rsinalpha` को `sqrt(sqrt3 + 1) = rcosalpha` से विभाजित करने पर,
`(rsinalpha)/(rcosalpha) = (sqrt3 - 1)/(sqrt3 + 1)`
⇒ `tanalpha = (tan pi/3 - tan pi/4)/(1 + tan pi/3 xx tan pi/4)`
⇒ `tanalpha = tan(pi/3 - pi/4)`
⇒ `tanalpha = tan pi/12`
अतः,
`alpha = pi/12`
`alpha = pi/12` को समीकरण (1) में रखने पर,
`(pi/12 + theta) = npi(-1)^2pi/4`
⇒ `theta = npi(-1)^2 pi/4 - pi/12`
दी गई अभिव्यक्ती का सामान्य हल `theta = npi(-1)^2 pi/4 - pi/12` है।