Question

पुढील रासायनिक समीकरण पायरीपायरीने संतुलित करा.

\[\ce{NaOH(aq) + H2SO4(aq) -> Na2SO4(aq) + H2O(l)}\]

Answer 1

पायरी 1 : दिलेले समीकरण पुन्हा लिहा :

\[\ce{NaOH_{(aq)} + H2SO4_{(aq)} -> Na2SO4_{(aq)} + H2O_{(l)}}\]

पायरी 2 : या असंतुलित समीकरणाच्या दोन्ही बाजूंना असलेल्या अणूंच्या संख्याची तुलना करा :

मूलद्रव्ये	अभिक्रियाकारकांमधील अणूंची संख्या (बाणाच्या डाव्या बाजूस)	उत्पादितांमधील अणूंची संख्या (बाणाच्या उजव्या बाजूस)
Na	1	2
S	1	1
O	5	5
H	3	2

दोन्ही बाजूंना, अभिक्रिया काकडे आणि उत्पादितांमधील ऑक्सिजनच्या अणूंची संख्या समान आहे. म्हणून दोन्ही बाजूंना सोडिअमच्या अणूंची संख्या समान करा.

पायरी 3 : सोडियम अणू संतुलित करताना :

सोडियम अणू	अभिक्रियाकारकांत	उत्पादितांत
(1) सुरुवात करताना	1 (NaOH मध्ये)	2(Na2SO4 मध्ये)
(2) संतुलित करताना	1 × 2	2

सोडिअमचे अणू समान करताना 2 हा योग्य सहगुणक अभिक्रियाकारकांमधील NaOH करिता लावला. म्हणजे अर्धवट असलेले संतुलित समीकरण पुढीलप्रमाणे होईल :

\[\ce{H2SO4 + 2NaOH -> Na2SO4 + H2O}\]

पायरी 4 : हायड्रोजनचे अणू संतुलित करताना :

हायड्रोजन अणू	अभिक्रियाकारके	उत्पादिते
(1) सुरुवात करताना	2 (H2SO4 मध्ये) 2 (in NaOH मध्ये)	2 (H2O मध्ये)
(2) संतुलित करताना	4	2 × 2

हायड्रोजनचे अणू समान करण्याकरिता, 2 हा योग्य सहगुणक उत्पादितांमधील H₂O करिता लावला.

म्हणून अर्धवट असलेले संतुलित समीकरण पुढीलप्रमाणे होईल :

\[\ce{H2SO4 + 2NaOH -> Na2SO4 + 2H2O}\]

समीकरणाच्या दोन्ही बाजूंच्या मूलद्रव्यांमधील अणूंची संख्या मोजा. दोन्ही बाजूंना अणूंची संख्या समान आहे. म्हणून, संतुलित समीकरण पुढीलप्रमाणे :

\[\ce{H2SO4 + 2NaOH -> Na2SO4 + 2H2O}\]

अगोदर सांगितल्यानुसार अभिक्रियाकारके व उत्पादिते यांच्या भौतिक अवस्था समीकरण लिहा :

\[\ce{2NaOH_{(aq)} + H2SO4_{(aq)} -> Na2SO4_{(aq)} + 2H2O_{(l)}}\]