Question

पुढील रासायनिक समीकरण पायरीपायरीने संतुलित करा.

\[\ce{Ag(s) + HCl(aq) -> AgCl↓ + H2↑}\]

Answer 1

पायरी 1 : दिलेले समीकरण पुन्हा लिहा.

\[\ce{Ag_{(s)} + HCl_{(aq)} -> AgCl↓ + H2↑}\]

पायरी 2 : समीकरणांच्या दोन्ही बाजूंना असलेल्या अणूंच्या संख्येची तुलना करा.

मूलद्रव्य	अभिक्रियाकारकांमधील अणूंची संख्या (डावी बाजू)	उत्पादितांमधील अणूंची संख्या (उजवी बाजू)
Ag	1	1
H	1	2
CI	1	1

दोन्ही बाजूंना, अभिक्रिया काकडे व उत्पादितांमधील सिल्व्हर व क्लोरीनच्या अणूंची संख्या समान आहे म्हणून हायड्रोजनची संख्या समान करा.

पायरी 3 : हायड्रोजनचे अणू संतुलित करताना :

हायड्रोजनचे अणू	अभिक्रियाकारकांत (HCI) मध्ये	उत्पादितांत (H2) मध्ये
सुरुवात करताना	1	2
संतुलित करताना	2 × 1	2

हायड्रोजनचा अणू समान करताना 2 हा योग्य सहगुणक अभिक्रियाकारकांमधील HCI करिता लावला म्हणजे अर्धवट असलेले संतुलित समीकरण पुढीलप्रमाणे होईल :
\[\ce{Ag + 2HCl -> AgCl + H2}\]

पायरी 4 : क्लोरीनचे अणू संतुलित करताना :

क्लोरीनचे अणू	अभिक्रियाकारकांत 2HCI मध्ये	उत्पादितांत AgCI मध्ये
सुरुवात करताना	2	1
संतुलित करताना	2	2 × 1

क्लोरीनचे अणू समान करण्याकरिता, 2 हा योग्य सहगुणक उत्पादितांमधील AgCl करिता लावला. म्हणून अर्धवट असलेले संतुलित समीकरण पुढीलप्रमाणे होईल :

\[\ce{Ag + 2HCl -> 2AgCl + H2↑}\]

वरील समीकरणातील घटक अणूंची संख्या डाव्या व उजव्या बाजूला मोजली असता, सिल्व्हरची संख्या अभिक्रियाकारकांमध्ये कमी येते, ती संख्या सारखी केल्यास संतुलित समीकरण पुढीलप्रमाणे होईल :

\[\ce{2Ag + 2HCl -> 2AgCl + H2↑}\]

अगोदर सांगितल्याप्रमाणे अभिक्रियाकारके व उत्पादिते यांच्या भौतिक अवस्था समीकरण लिहा.

\[\ce{2Ag_{(s)} + 2HCl_{(l)} -> 2AgCl↓ + H2↑}\]