English

खालील तक्ता पूर्ण करा. नागरीकरण प्रक्रिया झोपडपट्ट्यांची निर्मिती प्रदूषण ग्रामीण ते शहर - बदल परिणाम अनधिकृत निवासस्थान अपुऱ्या सोईसुविधा - Geography [भूगोल]

Advertisements
Advertisements

Question

खालील तक्ता पूर्ण करा.

नागरीकरण प्रक्रिया  परिणाम
झोपडपट्ट्यांची निर्मिती

अनधिकृत निवासस्थान
अपुऱ्या सोईसुविधा

  उच्च राहणीमानाच्या आकर्षणामुळे लोकसंख्या वाढली.
हे अल्पकाळासाठी किंवा कायम स्वरूपाचे असते.
प्रदूषण  
  नोकरीच्या संधी निर्माण झाल्या.
सुखसुविधांमध्ये वाढ
ग्रामीण ते शहर - बदल  
Chart

Solution

नागरीकरण प्रक्रिया  परिणाम स्पष्टीकरण
झोपडपट्ट्यांची निर्मिती अनधिकृत निवासस्थाने अपुऱ्या सोईसुविधा कमी उत्पन्नामुळे आर्थिकदृष्ट्या कमजोर घटकांना स्थानिक सरकारच्या नोंदीखाली न येणाऱ्या खुल्या जागांवर तात्पुरती घरे उभारण्यास भाग पाडले जाते, जेथे मूलभूत सुविधा पुरवठा करण्याची क्षमता स्थानिक सरकारला नसते.
स्थलांतर उच्च राहणीमानाच्या आकर्षणामुळे लोकसंख्या वाढली. हे अल्पकाळासाठी किंवा कायम स्वरूपाचे असते. स्थलांतर हे विविध प्रवृत्तीच्या आणि आकर्षणाच्या घटकांमुळे होते. चांगल्या जीवनशैलीचे आकर्षण, मूलभूत गरजा, शिक्षण, आरोग्यसेवा, आर्थिक संधी यांसारख्या घटकांमुळे लोक गावातून शहराकडे आकर्षित होतात.
प्रदूषण अकाली मृत्यूशी संबंधित वायू प्रदूषण (WHO नुसार) जलप्रदूषणामुळे कॉलरा, टायफॉइड सारखे आजार होतात. प्रदूषणाचा नैसर्गिक वातावरणावर परिणाम होतो आणि त्यामुळे जीवनमान कमी होते. उदाहरणार्थ, दिल्लीचे प्रदूषण इतके गंभीर झाले आहे की दिल्लीतील ३५% लोकांना इतरत्र स्थलांतरित व्हायचे आहे, असे नुकत्याच करण्यात आलेल्या सर्वेक्षणातून समोर आले आहे.
यांत्रिकीकरण आणि तंत्रज्ञान नोकरीच्या संधी निर्माण झाल्या. सुखसुविधांमध्ये वाढ यांत्रिकीकरण आणि तंत्रज्ञानामुळे उत्पादकता वाढते ज्यामुळे नवीन कौशल्य संचांची मागणी वाढते, त्यामुळे रोजगाराच्या संधी निर्माण होतात.
ग्रामीण ते शहर - बदल औद्योगिकीकरण आणि शहरीकरण औद्योगिकीकरणामुळे कारखाने सुरू होऊन ग्रामीण भागाचे शहरी भागात रूपांतर झाले आणि त्यानंतर रोजगाराचे स्वरूप बदलले.
shaalaa.com
नागरीकरणाच्या समस्या
  Is there an error in this question or solution?
Chapter 10: नागरीकरण - स्वाध्याय [Page 81]

APPEARS IN

Balbharati Geography (Social Science) [Marathi] 9 Standard Maharashtra State Board
Chapter 10 नागरीकरण
स्वाध्याय | Q 5. | Page 81

RELATED QUESTIONS

पुढील समस्येवर उपाय सुचवा.

शहरातील झोपडपट्ट्यांची संख्या वाढत आहे.


पुढील समस्येवर उपाय सुचवा.

शहरांतर्गत वाहतुकीची कोंडी झाल्याने प्रवासासाठी बराच वेळ खर्च होतो.


पुढील समस्येवर उपाय सुचवा.

नागरी वस्त्यांमध्ये कायदा व सुव्यवस्थेचा प्रश्न गंभीर बनला आहे.


पुढील समस्येवर उपाय सुचवा.

नागरीकरणामध्ये प्रदूषण ही गंभीर समस्या निर्माण झाली आहे.


पुढील बाबीची तुलना करा व उदाहरण लिहा.

वाहतूक व्यवस्था व वाहतुकीची कोंडी.


पुढील बाबीची तुलना करा व उदाहरण लिहा.

स्थलांतर व झोपडपट्टी.


स्पष्ट करा.

प्रदूषण - एक समस्या.


खालील छायाचित्रातील नागरीकरणाच्या समस्येवर उपाय सुचवा.


खालील छायाचित्रातील नागरीकरणाच्या समस्येवर उपाय सुचवा.


खालील छायाचित्रातील नागरीकरणाच्या समस्येवर उपाय सुचवा.


खालील छायाचित्रातील नागरीकरणाच्या समस्येवर उपाय सुचवा.


तुमच्या गावाजवळील एखाद्या महानगराला भेट देऊन तेथे कोणत्या सुविधा व समस्या आढळून येतात, ते शिक्षकांच्या मदतीने लिहा.


खालील सारणीमधील सांख्यिकीय माहितीचा वापर करून संगणकाच्या साह्याने नागरी लोकसंख्येच्या टक्केवारीचा रेषालेख तयार करा. याबाबत नागरीकरणाच्या संदर्भात चर्चा करा. या आलेखाचा अभ्यास करून सन १९६१ पासून सन २०११ पर्यंत आपल्या देशातील नागरीकरणाबाबत तुमचे निष्कर्ष तुमच्या शब्दांत लिहा.

अ. क्र. वर्ष नागरी लोकसंख्या वाढ (टक्के) नागरीवस्तींची संख्या
(१) १९६१ १७.७९ २,२७०
(२) १९७१ १९.९१ ३,५७६
(३) १९८१ २३.३४ ३,२४५
(४) १९९१ २५.७२ ३,६०५
(५) २००१ २८.०६ ५,१६१
(६) २०११ ३७.०७ ७,९३५

Share
Notifications

Englishहिंदीमराठी


      Forgot password?
Use app×