Advertisements
Advertisements
प्रश्न
एक टाकी दोन नळाच्या साहाय्याने 6 तासात पूर्ण भरते. ती टाकी भरण्यास लहान नळाला मोठ्या नळापेक्षा 5 तास जास्त लागतात तर प्रत्येक नळाने ती टाकी भरण्यास किती वेळ लागेल?
उत्तर
समजा, मोठ्या नळाने टाकी भरण्यास x तास लागतात.
नंतर लहान नळाला टाकी भरण्यासाठी (x + 5) तास लागतात.
∴ मोठ्या नळाने टाकीचा `1/x` भाग 1 तासात भरतो आणि लहान नळाने टाकीचा `1/(x+5)` भाग 1 तासात भरतो.
∴ दोन्ही नळ मिळून टाकीचा `(1/x + 1/(x + 5))` भाग 1 तासात भरतात.
परंतु, टाकी दोन्ही नळांच्या साहाय्याने 6 तासांत पूर्ण भरते. ...(दिलेले)
∴ दोन्ही नळ मिळून टाकीचा `1/6` भाग 1 तासात भरेल.
दिलेल्या अटीनुसार,
∴ `1/x+1/(x+5)=1/6`
∴ `(x+5+x)/(x(x+5))=1/6`
∴ `(2x+5)/(x^2+5x)=1/6`
∴ 6(2x + 5) = x2 + 5x
∴ 12x + 30 = x2 + 5x
∴ x2 + 5x − 12x − 30 = 0
∴ x2 − 7x − 30 = 0
∴ x2 − 10x + 3x − 30 = 0 `...[(-30), (/ \backslash),((-10, 3)),(-10 xx 3 = -30),(-10 + 3 = -7)]`
∴ x(x − 10) + 3(x − 10) = 0
∴ (x − 10) (x + 3) = 0
जर दोन संख्यांचा गुणाकार शून्य असेल, तर त्या दोन संख्यांपैकी किमान एक संख्या शून्य असते, या गुणधर्माच्या उपयोजनाने,
∴ x − 10 = 0 or x + 3 = 0
∴ x = 10 or x = −3
परंतु, वेळ कधीही ऋण नसते.
∴ x = −3 अस्वीकार्य आहे.
∴ x = 10 and x + 5 = 10 + 5 = 15.
∴ मोठ्या नळाने टाकी भरण्यास 10 तास आणि लहान नळाने टाकी भरण्यास 15 तास लागतील.
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
प्रगतीच्या 2 वर्षांपूर्वीच्या आणि 3 वर्षांनंतरच्या वयांचा गुणाकार 84 आहे, तर तिचे आजचे वय काढा.
विवेक, हा किशोरपेक्षा 5 वर्षांनी मोठा असून त्यांच्या वयांच्या गुणाकार व्यस्तांची बेरीज `1/6` आहे, तर त्यांची आजची वये काढा.
सुयशला गणिताच्या पहिल्या चाचणीत मिळालेल्या गुणांपेक्षा दुसऱ्या चाचणीत 10 गुण अधिक मिळाले. दुसऱ्या चाचणीतील गुणांची 5 पट ही पहिल्या चाचणीतील गुणांच्या वर्गाइतकी आहे, तर त्याचे पहिल्या चाचणीतील गुण किती?
श्री. कासम यांचा मातीची भांडी बनवण्याचा कुटीर उद्योग आहे. ते दररोज ठरावीक संख्येएवढी भांडी तयार करतात. प्रत्येक भांड्याचे निर्मितीमूल्य, तयार केलेल्या भांड्यांच्या संख्येची 10 पट अधिक ₹ 40 असते. जर एका दिवसातील भांड्यांचे निर्मितीमूल्य ₹ ६०० असेल, तर प्रत्येक भांड्याचे निर्मितीमूल्य व एका दिवसात बनवलेल्या भांड्यांची संख्या काढा.
मुकुंदजवळ सागरपेक्षा 50 रुपये अधिक आहेत. त्यांच्याजवळील रकमांचा गुणाकार 15,000 असेल, तर प्रत्येकाजवळील रक्कम किती?
दोन संख्यांच्या वर्गांमधील फरक 120 आहे. लहान संख्येचा वर्ग हा मोठ्या संख्येच्या दुपटीइतका आहे, तर त्या संख्या शोधा.
एक टाकी दोन नळांच्या साहाय्याने 2 तासांत पूर्ण भरते. त्यातील फक्त लहान नळाने टाकी भरण्यास लागणारा वेळ, फक्त मोठ्या नळाने टाकी भरण्यास लागणाऱ्या वेळेपेक्षा 3 तास जास्त असतो, तर प्रत्येक नळाने ती टाकी भरण्यास किती वेळ लागतो?
खालील शाब्दिक उदाहरण सोडवण्यासाठी कृती पूर्ण करा.
दोन क्रमागत सम नैसर्गिक संख्यांच्या वर्गांची बेरीज 244 आहे, तर त्या संख्या शोधा.
कृती: पहिली सम नैसर्गिक संख्या x मानू.
दुसरी क्रमागत सम नैसर्गिक संख्या = (______)
दिलेल्या अटीनुसार,
x2 + (x + 2)2 = 244
x2 + x2 + 4x + 4 – (______) = 0
2x2 + 4x – 240 = 0
x2 + 2x – 120 = 0
x2 + (______) – (______) – 120 = 0
x (x + 12) – (______) (x + 12) = 0
(x + 12) (x – 10) = 0
x = (______) / x = 10
परंतु, नैसर्गिक संख्या ऋण नसते, म्हणून x = -12 शक्य नाही.
म्हणून, पहिली नैसर्गिक संख्या x = 10 असेल.
म्हणून, दुसरी नैसर्गिक संख्या = x + 2 = 10 + 2 = 12 असेल.
एका बागेत 200 झाडे असून प्रत्येक रांगेतील झाडांची संख्या ओळीच्या संख्येपेक्षा 10 ने जास्त आहे, तर प्रत्येक रांगेतील झाडांची संख्या काढा.
पाच क्रमागत नैसर्गिक संख्यांच्या वर्गाची बेरीज 1455 आहे, तर त्या संख्या शोधा.
