Question

हवामान अंदाज व आपत्ती व्यवस्थापन यांच्यातील सहसंबंध सोदाहरण स्पष्ट करा.

Answer 1

1. विज्ञान व तंत्रज्ञान यांच्या साहाय्याने आता हवामानाचा अंदाज वर्तवणे सोपे झालेले आहे.
2. पूर, भूकंप, चक्रीवादळे इत्यादी नैसर्गिक आपत्तींच्या काळात परिणामकारक आपत्ती व्यवस्थापन करण्यासाठी हवामानाचा अंदाज मदतगार ठरतो.
3. उदाहरणार्थ, 2014 साली आंध्र व ओडिशाच्या किनाऱ्यावर आदळणाऱ्या अति तीव्रतेच्या 'हुडहुड' वादळाचा अंदाज हवामान खात्याने वर्तवला होता.
   1. या वादळाचा दुष्परिणाम टाळण्यासाठी, राष्ट्रीय आपत्ती व्यवस्थापनाने सुरक्षा रक्षकांचे 35 संघ आंध्र व ओडिशामध्ये कार्यान्वित केले. 12 ऑक्टोबरला जेव्हा हे वादळ प्रत्यक्षात त्या ठिकाणी धडकले तेव्हा पूर्व किनाऱ्यालगतच्या 38 रेल्वेगाड्या रद्द करण्यात आल्या.
   2. या प्रदेशातील शाळा बंद केल्या आणि अंदमानला लागलेल्या वादळाने वाहतूक सेवा निरस्त केली. मच्छीमारांसाठी पूर्वसूचना दिली आणि वादळाच्या उच्च तापमानामुळे काही वृक्ष जमीनीवर गिळून पडले, ज्यामुळे मुख्य रस्ते बंद करण्यात आले होते.
   3. जिथे शेतातील कामे पूर्ण होऊ शकत नव्हते, तिथे 13 जिल्ह्यांपैकी 9 जिल्ह्यात वादळाबद्दल चेतावणी जाहीर केली होती. एकूण 7 लाख लोकांपैकी, आंध्र प्रदेशातील 5 लाख लोकांना सुरक्षित स्थळी स्थलांतरित केले गेले आणि त्यांना रिलिफ कॅम्पमध्ये पाठविले, सर्वात जनआपत्कालीन बंकर्समध्ये ठेवण्यात आले.
   4. ओडिशा सरकारने 16 जिल्ह्यांत 'हाय अलर्ट' जारी केला.
4. या उदाहरणावरून हे स्पष्ट होते, की हवामानाच्या अंदाजानुसार आपण आपत्ती व्यवस्थापनासाठी योग्य ती खबरदारी घेऊ शकतो आणि आपत्तीला तोंड देण्यासाठी तयार राहू शकतो. यामुळे, हानीची तीव्रता कमी होण्यास मदत होते आणि आपत्तीपासून जलद सुटका मिळू शकते.