Advertisements
Advertisements
प्रश्न
3.3 सेमी त्रिज्येचे वर्तुळ काढा. त्यामध्ये 6.6 सेमी लांबीची जीवा PQ काढा. बिंदू P व बिंदू Q मधून वर्तुळाला स्पर्शिका काढा. स्पर्शिकांबाबत तुमचे निरीक्षण नोंदवा.
उत्तर
कच्ची आकृती
विश्लेषण:
`{:("रेख" "OP" ⊥ "रेषा" "l"), ("रेख" "OQ" ⊥ "रेषा" "m"):}}` .....[स्पर्शिका त्रिज्येला लंब असते.]
रेख OP व रेख OQ ला अनुक्रमे बिंदू P व Q वर लंब असणाऱ्या रेषा या बिंदू P व Q वर अपेक्षित स्पर्शिका आहेत.
रचनेच्या पायऱ्या:
i. O केंद्र 3.3 सेमी त्रिज्येचे एक वर्तुळ काढा.
ii. 6.6 सेमी लांबीची जीवा PQ काढा.
iii. किरण OP व OQ काढा.
iv. किरण OP ला बिंदू P वर असणारी रेषा l काढा.
v. किरण OQ ला बिंदू Q वर लंब असणारी रेषा m काढा. रेषा l आणि m या वर्तुळाच्या अपेक्षित स्पर्शिका आहेत.
त्रिज्या = 3.3 सेमी
∴ व्यास = 2 × 3.3 = 6.6 सेमी
∴ PQ ही जीवा वर्तुळाचा व्यास आहे.
∴ वर्तुळाच्या P व Q बिंदूंतील (व्यासाचे अंत्यबिंदू) स्पर्शिका एकमेकांना समांतर असतील.
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
4.1 सेमी त्रिज्या घेऊन एक वर्तुळ काढा. वर्तुळ केंद्रापासून 7.3 सेमी अंतरावरील बिंदूतून स्पर्शिका काढा.
केंद्र O असलेले 3.5 सेमी त्रिज्येचे वर्तुळ काढा. वर्तुळ केंद्रापासून 5.7 सेमी अंतरावर बिंदू P घ्या. P बिंदूमधून वर्तुळाची स्पर्शिका काढा.
6.4 सेमी व्यासाचे वर्तुळ काढा. वर्तुळकेंद्रापासून व्यासाएवढ्या अंतरावर बिंदू R घ्या. या बिंदूतून वर्तुळाच्या स्पर्शिका काढा.
केंद्र P असलेले वर्तुळ काढा. 100° मापाचा एक लघुकंस AB काढा. बिंदू A व बिंदू B मधून वर्तुळाला स्पर्शिका काढा.
केंद्र E असलेले 3.4 सेमी त्रिज्येचे वर्तुळ काढा. वर्तुळावर F बिंदू घ्या. बिंदू A असा घ्या, कि E-F-A आणि FA = 4.1 सेमी. बिंदू A मधून वर्तुळाला स्पर्शिका काढा.
पुढील उपप्रश्नासाठी चार पर्यायी उत्तरे दिली आहेत. त्यांपैकी अचूक पर्याय निवडून त्यांचे वर्णाक्षर लिहा.
वर्तुळाच्या बाह्यबिंदूतून वर्तुळाला जास्तीत जास्त ______ स्पर्शिका काढता येतील.
4.5 सेमी लांबीचा रेख AB काढा. रेख AB चा लंबदुभाजक काढा.
| वर्तुळावर P हा कोणताही एक बिंदू घ्या. किरण OP काढा. |
| ↓ |
| किरण OP ला किरण P मधून लंब रेषा काढा. |
| 3.3 सेमी त्रिज्येचे व O केंद्र असलेले वर्तुळ काढून त्यामध्ये 6.6 सेमी लांबीची जीवा PQ काढा. |
| ↓ |
| किरण OP व किरण OQ काढा. |
| ↓ |
| P मधून किरण OP ला लंब रेषा काढा. |
| ↓ |
| Q मधून किरण OQ ला लंब रेषा काढा. |
3.2 सेमी त्रिज्या व 'O' केंद्र असलेले वर्तुळ काढा. वर्तुळावर कोणताही एक बिंदू P घ्या. वर्तुळकेंद्राचा वापर करून बिंदू P मधून वर्तुळाला स्पर्शिका काढा.
