Advertisements
Advertisements
प्रश्न
खाली दिलेले उदाहरण वाचा. त्यातील भाव समजून घ्या व त्यातील रसाचे नाव लिहा.
‘‘ओढ्यांत भालु ओरडती
वाऱ्यात भुते बडबडती
डोहात सावल्या पडती’’
उत्तर
भयानक रस
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
खालील विरामचिन्हांची नावे कंसातील यादीतून शोधून लिहा.
(अपूर्णविराम, संयोगचिन्ह, अर्धविराम, अपसारणचिन्ह, लोपचिन्ह)
| विरामचिन्हे - |
नावे |
|
; |
|
|
....... |
|
|
– |
|
|
: |
|
|
- |
खालील वाक्यातील उपमेय, उपमान, साधर्म्यदर्शक शब्द व समान गुण ओळखा.
आईचे प्रेम सागरासारखे असते.
खालील वाक्यात अधोरेखित शब्दाऐवजी पाठात आलेले योग्य वाक्प्रचार शोधून वाक्य पुन्हा लिहा.
वर्गातील विद्यार्थ्यांनी शिक्षकांचे शिकवणे लक्षपूर्वक ऐकले पाहिजे.
खालील गटातील लेखननियमानुसार योग्य असलेला शब्द लिहा.
समूहदर्शक शब्दाची यादी करा.
उदा. धान्याची रास
केळीचा -
समूहदर्शक शब्दाची यादी करा.
उदा. धान्याची रास
मुलांचा -
‘जोडशब्द’ लिहा.
अंथरूण-
खालील म्हण पूर्ण करा.
______ चुली.
खालील शब्द शिक्षकांच्या मदतीने समजून घ्या.
पाठामध्ये दुखणेकरी हा शब्द आलेला आहे. दुखणेकरी म्हणजे सतत आजारी पडणारी व्यक्ती. खाली काही वाक्प्रचार व म्हणी दिलेल्या आहेत. शिक्षक व पालक यांच्याशी चर्चा करून त्यांचा अर्थ समजून घ्या. त्यांचा वाक्यांत उपयोग करा.
उंटावरचा शहाणा -
'गुलगुलीत बिछाना' याप्रमाणे खाली दिलेल्या चौकोनांतील शब्दांच्या जोड्या जुळवा.
| 'अ' गट | 'ब' गट |
| १. टवटवीत | अ. जेवण |
| २. चमचमीत | आ. डोळे |
| ३. ठणठणीत | इ. दगड |
| ४. बटबटीत | ई. भाजी |
| ५. मिळमिळीत | उ. आरोग्य |
| ६. गुळगुळीत | ऊ. फूल |
मराठी विलोमपद म्हणजे असे वाक्य जे उलटे वाचले तरी अगदी तसेच असते.
उदा.,
- टेप आणा आपटे.
- तो कवी ईशाला शाई विकतो.
- ती होडी जाडी होती.
- हाच तो चहा.
- सर जाताना प्या ताजा रस.
- काका, वाचवा, काका.
तुम्हीही अशा प्रकारची वाक्ये तयार करून लिहा. पाहा कशी गंमत येते.
खाली दिलेल्या वाक्यातील 'नामे' ओळखा. त्यांखाली रेघ ओढा.
हॅलो काका, मी संजू बोलतोय.
कुंडीवरील शब्दांचे विरुद्धार्थी शब्द पानांवर आहेत. योग्य जोडया जुळवा व लिहा.
खालील ओळी वाचा व समजून घ्या.
उदा., ‘‘नित्याचेच दु:ख होते
उशागती बसलेले
... तोच अवचित आले
सुख ठोठावीत दार।’’ (कृ. ब. निकुम्ब)
- वरील ओळींमधील अचेतन गोष्टी कोणत्या?
- अचेतन गोष्टी कोणत्या क्रिया करतात?
- अचेतन गोष्टी ज्या क्रिया करतात त्या मानवी आहेत का?
खालील वाक्प्रचार व त्यांचे अर्थ यांच्या जोड्या जुळवा.
| ‘अ’ गट | ‘ब’ गट |
| (१) हकालपट्टी करणे. | (अ) आश्चर्यचकित होणे. |
| (२) स्तंभित होणे. | (आ) योग्य मार्गावर आणणे. |
| (३) चूर होणे. | (इ) हाकलून देणे. |
| (४) वठणीवर आणणे. | (ई) मग्न होणे. |
आपली मराठी भाषा वाक्प्रचार, म्हणी व सुभाषिते यांनी समृद्ध आहे. शरीर अवयव, प्राणी, पक्षी, मानवी भावभावना, अन्न वा इतर अशा अनेक गोष्टींवरून आपल्याला वाक्प्रचार व म्हणी पाहायला मिळतात. खाली एक तक्ता दिला आहे. तक्त्यातील प्रत्येक रकान्यात दिलेल्या उदाहरणाप्रमाणे आणखी म्हणी व वाक्प्रचार शोधा व लिहा.
| शरीर अवयवावर आधारित | प्राणी व पक्षी यांवर आधारित | मानवी भावभावना | अन्नघटक | इतर घटक | |
| (१) | चेहरा काळवंडणे. | पोटात कावळे ओरडणे. | जिवाची उलघाल होणे. | खाईन तर तुपाशी नाहीतर उपाशी. | दगडापेक्षा वीट मऊ. |
| (२) | |||||
| (३) | |||||
| (४) | |||||
| (५) |
खालील शब्दातील अक्षरापासून दोन अर्थपूर्ण शब्द तयार करा:
रखवालदार
पुढील वाक्याचा काळ ओळखून लिहा:
हे पेन काहीसं वजनदार आहे.
