Advertisements
Advertisements
प्रश्न
खालील सामासिक शब्दांचा विग्रह करून समास ओळखा.
ताणतणाव -
उत्तर
| सामासिक शब्द | विग्रह | समास |
| ताणतणाव |
ताण, तणाव वगैरे |
समाहार द्वंद्व |
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
कंसात समासांची नावे दिलेली आहेत. पुढे दिलेल्या सामासिक शब्दांसमोर त्यापैकी योग्य समासाचे नाव लिहा :
चहापाणी - ____________.
कंसात समासांची नावे दिलेली आहेत. पुढे दिलेल्या सामासिक शब्दांसमोर त्यापैकी योग्य समासाचे नाव लिहा :
जलदुर्ग- ____________.
खालील सामासिक शब्दांचा विग्रह करून समास ओळखा.
दरडोई -
खालील सामासिक शब्दांचा विग्रह करून समास ओळखा.
यथाप्रमाण -
खालील तक्ता पूर्ण करा.
|
क्र. |
सामासिक शब्द |
विग्रह |
समासाचे नाव |
|
(१) |
झुणका भाकर |
|
|
|
(२) |
|
सूर्याचा अस्त |
|
|
(३) |
|
अक्षर असा आनंद |
|
|
(४) |
प्रतिक्षण |
|
|
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून अधोरेखित करा.
नागरिकांनी गरजू विद्यार्थ्यांना यथाशक्ती मदत केली.
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून अधोरेखित करा.
रस्त्याने चालताना जाहिरातींचे फलक सध्या पावलोपावली दिसतात.
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून अधोरेखित करा.
मेट्रो रेल्वेचा लोकार्पण सोहळा थाटामाटात पार पडला.
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून अधोरेखित करा.
सुप्रभाती तलावात नीलकमल उमललेले दिसले.
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून दिलेला तक्ता पूर्ण करा.
(१) सूर्याच्या सोनेरी किरणांनी दशदिशा उजळून निघाल्यात.
(२) नवरात्रात ठिकठिकाणी गरबा नृत्याचे कार्यक्रम चालतात.
(३) सुरेखाला वन्यजीव सप्ताहानिमित्त झालेल्या वक्तृत्व स्पर्धेत प्रथम क्रमांक प्राप्त झाला.
| अ. क्र. | सामासिक शब्द |
विग्रह |
|
(१) |
____________ |
दहा दिशांचा समूह |
|
(२) |
नवरात्र |
____________ |
|
(३) |
____________ |
सात आहांचा (दिवसांचा समूह) |
खालील वाक्य वाचून त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
नेत्रांच्या पंचारतींनी सैनिकांना ओवाळावे - ______
खालील वाक्य वाचून त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
शाळेत आता हिंदी सप्ताह चालू आहे - ______
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
त्रैलोक्य - ______
खालील वाक्य वाचा आणि त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
कष्टाची मीठभाकर आयत्या पक्वानापेक्षा गोड लागते - ______
खालील वाक्य वाचा आणि त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
बरेवाईट प्रसंग सगळ्यांच्याच जीवनात येतात - ______
खाली दिलेल्या सामासिक शब्दांचा आपण विग्रह व समासाचे नाव असा अभ्यास करावा.
| सामासिक शब्द | विग्रह | समासाचे नाव |
| नीलकमल | ||
| महाराष्ट्र | ||
| भाषांतर | ||
| पांढराशुभ्र | ||
| घननीळ | ||
| शामसुंदर | ||
| कमलनयन | ||
| नरसिंह | ||
| विद्याधन | ||
| रक्तचंदन | ||
| घनश्याम | ||
| काव्यामृत | ||
| पुरुषोत्तम | ||
| महादेव |
योग्य जोड्या लावा.
| सामासिक शब्द | समासाचे नाव |
| काव्यामृत | अ. इतरेतर द्वंद्व समास |
| पंचारती | ब. कर्मधारय समास |
| इ. द्विगू समास |
पुढील विग्रहावरून सामासिक शब्द व समास ओळखा:
| विग्रह | सामासिक शब्द | समासाचे नाव |
| प्रत्येक घरी |
योग्य पर्याय निवडा:
‘प्रतिक्षण’ या सामासिक शब्दातील समासाचे नाव लिहा.
‘दशदिशा’ या सामासिक शब्दातील समासाचे नाव लिहा.
पुढील सामासिक शब्दांसमोर समासाचे नाव लिहा.
सद्गुरू
पुढील सामासिक शब्दांसमोर समासाचे नाव लिहा.
जलदुर्ग
‘नीलकंठ’ या सामासिक शब्दातील समासाचे नाव लिहा.
| ‘अ’ गट | ‘ब’ गट | |
| 1 | सूर्याचा उदय झाला. | सूर्योदय झाला. |
| 2 | प्रत्येक दिवशी त्याची प्रतिष्ठा वाढत गेली. | दिवसेंदिवस त्याची प्रतिष्ठा वाढत गेली. |
बोलण्याच्या ओघात आपण शब्दातील परस्परसंबंध दाखवणारे विभक्ती प्रत्यय गाळून सुटसुटीत असे जोडशब्द बनवतो. शब्दांच्या अशा एकत्रीकरणाला ‘समास’ असे म्हणतात. शब्दांच्या अशा एकत्रीकरणाने जो जोडशब्द तयार होतो त्याला ‘सामासिक शब्द’ म्हणतात.
समास विग्रह - सामासिक शब्द कोणत्या शब्दांपासून तयार झाला, हे स्पष्ट करण्यासाठी आपण त्याची फोड करताे. या फोड करून दाखवण्याच्या पद्धतीला ‘विग्रह’ म्हणतात. वर ‘ब’ गटात सामासिक शब्द आहेत, तर ‘अ’ गटात विग्रह आहेत.
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह |
| यथाश | ______ |
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह |
| पापपुण्य | ______ |
