Advertisements
Advertisements
प्रश्न
खालील वाक्यातील सामासिक शब्द ओळखा व त्या शब्दाचा विग्रह करा.
प्रत्येकाने ऋणमुक्त राहण्याचा प्रयत्न करायलाच हवा.
उत्तर
ऋणमुक्त - ऋणापासून मुक्त
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
समासाचे नाव व सामासिक शब्द यांच्या जोड्या जुळवून लिहा
|
समासाचे नाव |
सामासिक शब्द |
|
(१) तत्पुरुष समास |
(अ) स्त्रीपुरुष, गुणदोष |
|
(२) अव्ययीभाव समास |
(आ) महात्मा, पंचधातू |
|
(३) बहुव्रीही समास |
(इ) प्रतिवर्षी, आजन् |
|
(४) द्वंद्व समास |
(ई) लक्ष्मीकांत, निर्धन |
कंसात समासांची नावे दिलेली आहेत. पुढे दिलेल्या सामासिक शब्दांसमोर त्यापैकी योग्य समासाचे नाव लिहा :
चहापाणी - ____________.
व्याकरण.
खालील तक्ता पूर्ण करा.
| सामासिक शब्द |
समासाचा विग्रह |
समासाचे नाव |
|
(१) पांढराशुभ्र |
|
|
|
(२) वृक्षवेली |
|
|
|
(३) गप्पागोष्टी |
|
|
|
(४) सुखदुःख |
|
खालील वाक्यांतील सामासिक शब्द ओळखून अधोरेखित करा.
सुप्रभाती तलावात नीलकमल उमललेले दिसले.
खालील सामासिक शब्दांचा समास ओळखून तक्ता पूर्ण करा.
[यथामती, प्रतिदिन, आईवडील, चारपाच, त्रिभुवन, केरकचरा, भाजीपाला, चहापाणी, आजन्म, गैरशिस्त, विटीदांडू, पापपुण्य, स्त्रीपुरुष]
| द्विगू | अव्ययीभाव समास | वैकल्पिक द्वंद्व समास | इतरेतर द्वंद्व समास | समाहार द्वंद्व समास |
खालील वाक्यातील सामासिक शब्द ओळखा व त्या शब्दाचा विग्रह करा.
आज स्वच्छ सूर्यप्रकाश आहे.
खालील वाक्यातील सामासिक शब्द ओळखा व त्या शब्दाचा विग्रह करा.
सैनिकांच्या देशार्पणाचा आदर करावा.
खालील वाक्य वाचून त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
असा माणूस त्रिभुवन शोधले तरी सापडायचा नाही - ______
खालील वाक्य वाचून त्यातील सामासिक शब्द ओळखा.
नवरात्रात ठिकठिकाणी गरबा नृत्य चालते - ______
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
आईवडील - ______
तक्ता पूर्ण करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह | समासाचे नाव |
| पालापाचोळा | ______ | ______ |
| केरकचरा | ______ | ______ |
| तीनचार | ______ | ______ |
| खरेखोटे | ______ | ______ |
| कुलूपकिल्ली | ______ | ______ |
| स्त्रीपुरुष | ______ | ______ |
खाली दिलेल्या सामासिक शब्दांचा विग्रह व समासाचे नाव लिहा.
| सामासिक शब्द | विग्रह | समासाचे नाव |
| १) इतरेतर द्वंद्व समास | ||
| बहिणभाऊ | ||
| आईवडील | ||
| नाकडोळे | ||
| सुंठसाखर | ||
| कृष्णार्जुन | ||
| विटीदांडू | ||
| कुलूपकिल्ली | ||
| स्त्रीपुरुष | ||
| २) वैकल्पिक द्वंद्व समास | ||
| बरेवाईट | ||
| सत्यासत्य | ||
| चारपाच | ||
| तीनचार | ||
| खरेखोटे | ||
| ३) समाहार द्वंद्व समास | ||
| अंथरूण पांघरूण | ||
| भाजीपाला | ||
| कपडालत्ता | ||
| अन्नपाणी | ||
| पालापाचोळा | ||
| केरकचरा | ||
योग्य जोड्या लावा.
| सामासिक शब्द | समासाचे नाव |
| 1) भाजीपाला | अ. कर्मधारय समास |
| 2) पुरुषोत्तम | ब. इतरेतर द्वंद्व समास |
| क. समाहार द्वंद्व समास |
खालील तक्ता पूर्ण करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह | समासाचे नाव |
| नरसिंह | ||
| तीनचार |
योग्य जोड्या जुळवा.
| क्र. | सामासिक शब्द | समासाचे नाव |
| i. | विटीदांडू | द्विगू |
| ii. | नीलकमल | समाहार द्वंद्व |
| iii. | पंचपाळे | इतरेतर द्वंद्व |
| iv. | भाजीपाला | कर्मधारय |
पुढील सामासिक शब्दांचा विग्रह करून समासाचे नाव लिहा.
लोकप्रिय
पुढील सामासिक शब्दांसमोर समासाचे नाव लिहा.
चौघडी
| ‘अ’ गट | ‘ब’ गट | |
| 1 | सूर्याचा उदय झाला. | सूर्योदय झाला. |
| 2 | प्रत्येक दिवशी त्याची प्रतिष्ठा वाढत गेली. | दिवसेंदिवस त्याची प्रतिष्ठा वाढत गेली. |
बोलण्याच्या ओघात आपण शब्दातील परस्परसंबंध दाखवणारे विभक्ती प्रत्यय गाळून सुटसुटीत असे जोडशब्द बनवतो. शब्दांच्या अशा एकत्रीकरणाला ‘समास’ असे म्हणतात. शब्दांच्या अशा एकत्रीकरणाने जो जोडशब्द तयार होतो त्याला ‘सामासिक शब्द’ म्हणतात.
समास विग्रह - सामासिक शब्द कोणत्या शब्दांपासून तयार झाला, हे स्पष्ट करण्यासाठी आपण त्याची फोड करताे. या फोड करून दाखवण्याच्या पद्धतीला ‘विग्रह’ म्हणतात. वर ‘ब’ गटात सामासिक शब्द आहेत, तर ‘अ’ गटात विग्रह आहेत.
खालील सामासिक शब्दांचा विग्रह करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह |
| प्रतिदिन | ______ |
खालील सामासिक शब्दाचा विग्रह करा.
| सामासिक शब्द | विग्रह |
| पापपुण्य | ______ |
