Advertisements
Advertisements
Question
खालील ओळींचे रसग्रहण करा.
‘झाडांच्या पानावरून वहीच्या पानावर
अलगद उतरतात दवांचे टपोरे थेंब’
Solution
वरील काव्यपंक्ती ही जॉर्ज लोपीस यांच्या 'हिरवंगार झाडासारखं' या कवितेतील आहे. सहनशीलता, परोपकारी वृत्ती, नेहमी सर्वांना भरभरून देत राहण्याचा दानीपणाचा गुण, कठीण प्रसंगातही न डगमगता पाय रोवून राहण्याचा खंबीरपणा हे झाडाचे गुण आपणही आपल्यामध्ये आणावेत असा संदेश कवी देत आहे.
झाडांच्या अनेक परोपकारांपैकी आणखी एक परोपकार म्हणजे झाडांपासून होणारी कागदनिर्मिती. जेव्हा झाडाच्या पानांचे रूपांतर कागदात होते, तेव्हा त्या पानांवरील दवबिंदू 'अक्षरे' बनून वहीच्या पानावर अलगद उतरतात, अशी सुंदर कल्पना कवी येथे करत आहे. वास्तव अतिशय तरल शब्दांत कवीने येथे मांडले आहे.
APPEARS IN
RELATED QUESTIONS
वाक्य पूर्ण करा.
कवीने झाडाला दिलेली उपमा-
वाक्य पूर्ण करा.
पानझडीनंतरचे, नवी वस्त्रेधारण करणारे झाड म्हणजे-
आकृती पूर्ण करा.
एका वाक्यात उत्तरे लिहा.
झाडाच्या मुळावर घाव घातल्यावर त्याची प्रतिक्रिया काय असते?
‘पानझडीनंतर’ हे उत्तर येईल असा प्रश्न तयार करा.
खालील ओळीचा तुम्हांला कळलेला अर्थ लिहा.
हसावं कसं सळसळत्या पानासारखं.
खालील ओळीचा तुम्हांला कळलेला अर्थ लिहा.
जगावं कसं तर? हिरवंगार झाडासारखं.
‘झाडापासून आनंदी जगणे शिकावे’, या विधानातील विचार स्पष्ट करा
कवितेच्या आधारे सूचनेनुसार कृती करा.
| झाड बसते ध्यानस्थ ऋषिसारखं मौन व्रत धारण करून तपश्चर्या करत... पक्षी झाडांचे कुणीच नसतात तरीही झाड त्यांचं असतं मुळावर घाव घातला तरी झाड मुकाट सहन करते झाडांच्या पानावरून वहीच्या पानावर अलगद उतरतात दवांचे टपोरे थेंब झाडाकडे टक लावून पाहिलं तर शरीरभर विरघळतो हिरवा रंग रक्त होते क्षणभर हिरवेगार आयुष्य होतं नुकत्याच खुडलेल्या फुलासारखं टवटवीत झाडाचे बाहु सरसावलेले असतात मुसाफिराना कवेत घेण्यासाठी पानझडीनंतर झाड पुन्हा नवीन वस्त्र धारण करतं नव्या नवरीसारखं झाडाला पालवी फुटल्यावर फुटते शरीरभर पालवी अन झटकली जाते मरगळ पक्ष्यांच्या मंजुळ नादात झाडाचंही जीवनाचं एक संथ गाणे दडलेले असते हसावं कसं सळसळत्या पानासारखं मुळावं मुरावं कसं तर? झाडासारखं घट्ट पाय रोवीत जगावं कसं तर? हिरवंगार झाडासारखं रोजचं चिंतन करावं कसं तर झाडासारखं! |
1. चौकटी पूर्ण करा. (2)
- मुळावर घाव घातले; तरी मुकाट सहन करणारे - ______
- अलगद उतरणारे थेंब - ______
2. आकृती पूर्ण करा. (2)
3. प्रस्तुत कवितेतील खालील शब्दांचा अर्थ लिहा. (2)
- मुकाट -
- मुसाफिर -
- संथ -
- मौन व्रत -
4. काव्यसाैंदर्य: (2)
'जगावं कसं तर? हिरव्या झाडासारखं' या ओळीतील अर्थसाैंदर्य स्पष्ट करा.
खालील दिलेल्या मुद्द्यांच्या आधारे कृती सोडवा.
| मुद्दे | ‘हिरवंगार झाडासारखं’ |
| (i) प्रस्तुत कवितेचे कवी/कवयित्री | |
| (ii) प्रस्तुत कवितेचा विषय | |
| (iii) प्रस्तुत ओळींचा सरळ अर्थ लिहा | ‘झाडांच्या पानावरून वहीच्या पानावर। अलगद उतरतात दवांचे टपोरे थेंब॥’ |
| (iv) प्रस्तुत कविता आवडण्याचे वा न आवडण्याचे कारण | |
| (v) प्रस्तुत शब्दांचा अर्थ लिहा | (i) खुडलेल्या - |
| (ii) पालवी - | |
| (iii) मरगळ - | |
| (iv) मंजुळ - |
