Advertisements
Advertisements
प्रश्न
‘देशसेवा हीच ईश्वरसेवा’ असे समजून कार्य करणाऱ्या सैनिकांसाठी तुम्हांला काय करावेसे वाटते ते लिहा.
उत्तर
सीमेवर लढणारा सैनिक 'देशसेवा हीच ईश्वरसेवा' या विचाराने प्रेरित होऊन, कोणत्याही अडचणींची तमा न बाळगता प्राणांची आहुती देऊन देशसेवा करतो. अशा सैनिकांना थेट मदत करण्यास मी सक्षम नसतानाही, माझ्या परीने शक्य तेवढे सहकार्य करण्यासाठी सदैव तत्पर राहीन.
माझ्या मते, आपण सर्वांनी थोडेसे सजग राहून आणि आवश्यक ती खबरदारी घेऊन देशाच्या सुरक्षेची थोडीशी जबाबदारी उचलली, तर सैनिकांवरील ताण काहीसा कमी होऊ शकतो. देशाचे रक्षण ही आपलीही जबाबदारी आहे, ही भावना प्रत्येकाच्या मनात रुजणे अत्यंत गरजेचे आहे. सणांच्या काळात, जसे रक्षाबंधन किंवा दिवाळी, सैनिकांसाठी राख्या, फराळ किंवा भेटवस्तू पाठवून त्यांच्याविषयीचा आपुलकीचा भाव आणि आदर व्यक्त करता येईल. याशिवाय, सैनिक व त्यांच्या कुटुंबीयांसाठी उभारल्या जाणाऱ्या निधीमध्ये शक्य तेवढे योगदान देता येईल. अशा प्रकारे, आपण प्रत्यक्ष किंवा अप्रत्यक्षपणे देशसेवा करणाऱ्या सैनिकांना नक्कीच थोडी मदत करू शकतो.
APPEARS IN
संबंधित प्रश्न
‘‘औक्षण’ या कवितेसंबंधी खालील मुद्द्याांना अनुसरून कृती सोडवा.
- प्रस्तुत कवितेचे कवी/कवयित्री - (०१ गुण)
- कवितेचा रचनाप्रकार - (०१ गुण)
- कवितेचा विषय - (०१ गुण)
- कवितेतून व्यक्त होणारा भाव (स्थायी भाव) - (०१ गुण)
- कवितेतून व्यक्त होणारा विचार - (०२ गुण)
- कवितेतील आवडलेली ओळ - (०२ गुण)
खालील प्रश्नाचे एका वाक्यात उत्तरे लिहा.
सैनिकाचे पाऊल जिद्दीचे का वाटते?
खालील प्रश्नाचे एका वाक्यात उत्तर लिहा.
डोळे भरून पाहावे असे दृश्य कोणते?
योग्य पर्याय निवडा.
कवितेतील ‘दीनदुबळे’ म्हणजे _______
खालील ओळींचे रसग्रहण करा.
'अशा असंख्य ज्योतींची
तुझ्यामागून राखण;
दीनदुबळ्यांचे असें
तुला एकच औक्षण.’
‘सैनिक सीमेवर तैनात असतो, म्हणून आपण सुरक्षित राहतो’, या विधानातील भाव स्पष्ट करा.
खाली दिलेल्या कवितेच्या आधारे सूचनेनुसार कृती करा.
१. चौकटी पूर्ण करा. (०२)
१. मुठीमध्ये जे नाही ते - ______
२. शिरेमध्ये जे नाही ते - ______
३. जीव असा आहे - ______
४. जवानाचे पाऊल असे आहे - ______
|
नाही मुठीमधे द्रव्य नाही शिरेमध्ये रक्त, काय करावें कळेना नाही कष्टाचे सामर्थ्य; जीव ओवाळावा तरी जीव किती हा लहान; तुझ्या शौर्यगाथेपुढे त्याची केवढीशी शान; वर घोंघावे बंबारा, पुढे कल्लोळ धुराचे, धडाडत्या तोफांतून तुझें पाऊल जिद्दीचें; तुझी विजयाची दौड डोळे भरून पहावी; डोळयांतील आसवांची ज्योत ज्योत पाजळावी अशा असंख्य ज्योतींची तुझ्यामागून राखण; दीनदुबळयांचे असें तुला एकच औक्षण. |
२. प्रत्येकी एका वाक्यात उत्तरे लिहा. (०२)
- सैनिकांचे औक्षण कशाने केले जाते?
- दीनदुबळे असे कवयित्रींनी कोणाला उद्देशून संबोधले आहे?
३. प्रस्तुत कवितेतील शब्दांचे पर्यायवाची शब्द लिहा. (०२)
- डोळे
- कल्लोळ -
-
शान -
- औक्षण -
४. खालील ओळींतील तुम्हांला समजलेला विचार तुमच्या शब्दांत लिहा. (०२)
“वर घोंघावे बंबारा, पुढे कल्लोळ धुरांचे,
धडाडत्या तोफांतून, तुझे पाऊल जिद्दीचे;”
खालील कवितेसंबंधी दिलेल्या मुद्दयांच्या आधारे कृती सोडवा.
| मुद्दे | ‘औक्षण’ |
| (१) प्रस्तुत कवितेचे कवी/कवयित्री - | |
| (२) कवितेचा रचनाप्रकार - | |
| (३) कवितेचा काव्यसंग्रह - | |
| (४) कवितेचा विषय - | |
| (५) कवितेतील आवडलेली ओळ - | |
| (६) कविता आवडण्याची वा न आवडण्याची कारणे - |
खालील दिलेल्या मुद्द्यांच्या आधारे कृती सोडवा.
| मुद्दे | ‘औक्षण’ |
| (i) प्रस्तुत कवितेचे कवी/कवयित्री | |
| (ii) प्रस्तुत कवितेचा विषय | |
| (iii) प्रस्तुत ओळींचा सरळ अर्थ लिहा | ‘तुझ्या शौर्यगाथे पुढे। त्याची केवढीशी शान॥’ |
| (iv) प्रस्तुत कविता आवडण्याचे वा न आवडण्याचे कारण | |
| (v) प्रस्तुत शब्दांचा अर्थ लिहा | (i) औक्षण - |
| (ii) आसव - | |
| (iii) तोफ - | |
| (iv) दीन - |
कवितेच्या आधारे सूचनेनुसार कृती करा.
(1) चौकटी पूर्ण करा. (2)
- डोळे भरून पहावी अशी - ______
- मुठीमध्ये नसलेले - ______
|
नाही मुठीमध्ये द्रव्य काय करावें कळेना जीव ओवाळावा तरी तुझ्या शौर्यगाथेपुढे वर घोंघावे बंबारा, धडाडत्या तोफांतून तुझी विजयाची दौड डोळ्यांतील आसवांची अशा असंख्य ज्योतींची दीनदुबळ्यांचे असें |
(2) एका वाक्यात उत्तरे लिहा. (2)
- कष्टाचे सामर्थ्य अपुरे केव्हा वाटते?
- सैनिकांचे पाऊल जिद्दीचे का वाटते?
(3) प्रस्तुत कवितेतील शब्दांचा अर्थ लिहा. (2)
- द्रव्य -
- आसवे -
- औक्षण -
- कल्लोळ -
(4) ‘सैनिक सीमेवर तैनात असतो म्हणून आपण सुरक्षित राहतो’, या विधानातील भाव स्पष्ट करा. (2)
