Advertisements
Advertisements
प्रश्न
खालील शब्दसमूहापासून सामासिक शब्द बनवा.
धोक्याशिवाय-
उत्तर
धोक्याशिवाय- बिनधोक
संबंधित प्रश्न
खालील वाकपचाराचा अर्थ लिहून वाक्यांत उपयोग करा :
तोंडात मूग धरून बसणे
खालील विरामचिन्हांची नावे कंसातील यादीतून शोधून लिहा.
(अपूर्णविराम, संयोगचिन्ह, अर्धविराम, अपसारणचिन्ह, लोपचिन्ह)
| विरामचिन्हे - |
नावे |
|
; |
|
|
....... |
|
|
– |
|
|
: |
|
|
- |
खालील वाक्प्रचारांचा अर्थ लिहून वाक्यांत उपयोग करा.
डोळे लकाकणे -
खालील वाक्प्रचारांचा अर्थ लिहून वाक्यांत उपयोग करा.
कायापालट होणे-
कंसातील सूचनेनुसार बदल करा.
डोंगराच्या कुशीत वसले होते ते गाव! (अधोरेखित शब्दाचा समानार्थी शब्द लिहून वाक्य पुन्हा लिहा.)
खालील शब्दासाठी कवितेत आलेले समान अर्थाचे शब्द शोधा.
फुले -
खालील वाक्प्रचार व त्यांचे अर्थ यांच्या योग्य जोड्या लावा.
| ‘अ’ गट | ‘ब’ गट |
| (१) काळजाला घरे पडणे. | (अ) त्रासून जाणे. |
| (२) मनमानी करणे. | (आ) प्रचंड दु:ख होणे. |
| (३) हैराण होणे. | (इ) मनाप्रमाणे वागणे. |
कवितेतील यमक जुळणाऱ्या शब्दाच्या जोड्या शोधून लिहा.
व्हावे-
‘जोडशब्द’ लिहा.
इकडून-
खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दांमधील नामे, सर्वनामे, विशेषणे, क्रियापदे रिकाम्या चौकटींत भरा.
सर्वांचेच चेहरे उजळले होते.
| नाम | सर्वनाम | विशेषण | क्रियापद |
खाली म्हणीचे अर्थ दिले आहेत ते वाचा. त्यावरून म्हणी ओळखा व लिहा.
जे समोर दिसते त्यासाठी कोणत्याही पुराव्याची गरज भासत नसते.
खालील शब्दाचे वचन बदला.
शाळा -
खालील वाक्यातील काळ ओळखा.
मला लाडू आवडला.
खालील दिलेल्या शब्दाचा वापर करून वाक्यडोंगर बनवा.
खालील वाक्यात (? ! ‘-’ ‘‘-’’ . ,) घालून वाक्य पुन्हा लिहा.
माझे काका मुंबईला राहतात
दिलेल्या सूचनाप्रमाणे खालील वाक्यात बदल करा.
रिमा सहलीला गेली. (वाक्य भविष्यकाळी करा.)
दिलेल्या सूचनाप्रमाणे खालील वाक्यात बदल करा.
चंदाने लाडू खाऊन संपवला. (वाक्य वर्तमानकाळी करा.)
दिलेल्या सूचनाप्रमाणे खालील वाक्यात बदल करा.
सुभाष माझा मित्र आहे. (वाक्य भूतकाळी करा.)
पाठामध्ये दुखणेकरी हा शब्द आलेला आहे. दुखणेकरी म्हणजे सतत आजारी पडणारी व्यक्ती. खाली काही वाक्प्रचार व म्हणी दिलेल्या आहेत. शिक्षक व पालक यांच्याशी चर्चा करून त्यांचा अर्थ समजून घ्या. त्यांचा वाक्यांत उपयोग करा.
घागरगडचा सुभेदार -
खालील शब्दाचे समानार्थी शब्द "मुक्या प्राण्यांची कैफियत" या पाठातून शोधून लिहा.
शेवट -
खालील शब्दाचे समानार्थी शब्द "मुक्या प्राण्यांची कैफियत" या पाठातून शोधून लिहा.
नातेवाईक -
खालील शब्दाला कवितेत आलेली विशेषणे लिहा.
...... - स्वर.
खालील वाक्प्रचाराच्या अर्थाचा योग्य पर्याय निवडा व लिहा.
नोंदी करणे -
खालील शब्दाचा वाक्यात उपयोग करा.
आमूलाग्र -
खालील शब्दाचा वाक्यात उपयोग करा.
शाबासकी -
खाली दिलेल्या शब्दाचे पहिले अक्षर बदलून कंसात दिलेल्या अर्थाचा शब्द बनवा.
उदा., खजूर (कामगार) - मजूर
घागर (समुद्र) - ......
धोधो पाऊस पडत होता ______ मुले पटांगणावर खेळत होती.
मराठी विलोमपद म्हणजे असे वाक्य जे उलटे वाचले तरी अगदी तसेच असते.
उदा.,
- टेप आणा आपटे.
- तो कवी ईशाला शाई विकतो.
- ती होडी जाडी होती.
- हाच तो चहा.
- सर जाताना प्या ताजा रस.
- काका, वाचवा, काका.
तुम्हीही अशा प्रकारची वाक्ये तयार करून लिहा. पाहा कशी गंमत येते.
खालील शब्दातील अचूक शब्द लिहा.
खाली दिलेल्या शब्दाचे विरुद्धार्थी शब्द लिहा.
थांबणे ×
विरुद्ध अर्थाचे शब्द लिहा.
खाली × ______
खालील वाक्यात पूर्णविराम, प्रश्नचिन्ह व स्वल्पविराम घाला.
मी आई बाबा राजू पिंकी बाजारात गेलो
खालील शब्दाचे विरुद्धार्थी शब्द पाठात शोधून लिहा.
डावा × ______
कुंडीवरील शब्दांचे विरुद्धार्थी शब्द पानांवर आहेत. योग्य जोडया जुळवा व लिहा.
खालील शब्दसमूहापासून सामासिक शब्द तयार करा.
| शब्दसमूह | सामासिक शब्द |
| प्रत्येक घरी | ______ |
खालील उदाहरणे वाचा व अभ्यासा.
- मुलांनी आईवडिलांची आज्ञा पाळावी.
- आई गावाहून चार पाच दिवसांत परत येईल.
- दूरच्या प्रवासात सोबत अंथरूण पांघरूण घ्यावे.
(१) अधोरेखित शब्दांत किती पदे आहेत?
(२) दोन्ही पदे महत्त्वाची वाटतात काय?
दोन्ही पदे महत्त्वाची - द्‌वंद्‌व समास वैशिष्ट्ये - समासाचा विग्रह आणि, व, अथवा, किंवा या समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्ययांनी नाहीतर वा, किंवा, अथवा या विकल्पबोधक उभयान्वयी अव्ययांनी करतात.
| (१) इतरेतर द्‌वंद्‌व | (२) वैकल्पिक द्‌वंद्‌व | (३) समाहार द्‌वंद्‌व |
| दोन्ही पदे महत्त्वाची. विग्रह - आणि, व या समुच्च्यबोधक उभयान्वयी अव्ययांनी करावा. |
दोन्ही पदे महत्त्वाची. विग्रह वा, किंवा, अथवा अशा विकल्प बोधक उभयान्वयी अव्ययांनी करावा. |
दोन्ही पदे महत्त्वाची. दोन्ही पदांसोबत त्याच प्रकारच्या इतर पदांचा समावेश (समाहार) गृहीत धरलेला असतो. |
| उदा., कृष्णार्जुन कृष्ण आणि अर्जुन |
उदा., खरेखोटे खरे किंवा खोटे |
उदा., भाजीपाला भाजी व इतर गोष्टी |
खालील शब्दाचे लिंग ओळखा.
मेळा - ______
पुढील वाक्यात योग्य विरामचिन्हे वापरा. विरामचिन्हे व त्यांची नावे लिहा.
जया म्हणाली हो जेवणानंतर मी सर्व गोष्टी वाचणार आहे
खालील वाक्यातील अधोरेखित शब्दाचे लिंग बदलून वाक्य पुन्हा लिहा.
तिच्यावर आलेला वाईट प्रसंग या चिमुकल्याने सावरला.
