मराठी

Sociology [समाजशास्त्र] Official 2024-2025 HSC Arts (Marathi Medium) 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] Question Paper Solution

Advertisements
Sociology [समाजशास्त्र] [Official]
Marks: 80 Maharashtra State Board
HSC Arts (Marathi Medium)

Academic Year: 2024-2025
Date & Time: 11th March 2025, 11:00 am
Duration: 3h
Advertisements

सूचना:

  1. सर्व प्रश्‍न सोडविणे अनिवार्य आहे.
  2. प्रश्‍नांच्या उजवीकडे पूर्ण गुण दिलेले आहेत.
  3. चार गुणांसाठी विचारलेल्या उपप्रश्‍नांच्या उत्तरांत किमान चार मुद्दे अपेक्षित आहेत.
  4. प्रत्येक नवीन प्रश्‍नाचे उत्तर नवीन पानावर लिहावे.

[20]1 | खालील वस्तुनिष्ठ प्रश्‍न सोडवा.
[5]1.A | खालील कंसांतील योग्य पर्याय निवडून विधाने पूर्ण करा व ती पुन्हा लिहा.
[1]1.A.1

वर्धमान महावीर हे जैन धर्मातील ______ तीर्थंकर होते.

चोविसावे

बावीसावे

सोळावे

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.A.2

______ समुदायांमध्ये दुय्यम प्रकारचे संबंध महत्त्वाचे असतात.

ग्रामीण

आदिवासी

शहरी

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.A.3

ग्रामीण भागाकडून शहरी भागाकडे होणारे स्थलांतर म्हणजे ______ होय.

औद्योगिकीकरण

शहरीकरण

आधुनिकीकरण

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.A.4

भारतीय लोकदलाची स्थापना ______ या वर्षी झाली.

१९५४

१९६४

१९७४

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.A.5

घरगुती हिंसा प्रतिबंधक कायदा ______ साली पारित करण्यात आला.

१९९५

२००५

२०११

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[5]1.B
[1]1.B.1

खालील जोड्यांपैकी चुकीची जोडी दुरुस्त करून ती पुन्हा लिहा:

राजमार्ग - हिंदू धर्म

तीर्थकर - पारसी धर्म

सेंट थॉमस - ख्रिश्चन धर्म

अष्टांग मार्ग - बौद्ध धर्म

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.B.2

खालील जोड्यांपैकी चुकीची जोडी दुरुस्त करून ती पुन्हा लिहा:

मुंबई - झोपडपट्टी

दिल्ली - झुग्गी-झोपडी

कोलकाता - चेरी

बंगळूरू - केरी

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.B.3

खालील जोड्यांपैकी चुकीची जोडी दुरुस्त करून ती पुन्हा लिहा:

भाषेवर आधारित संघर्ष − दहशतवाद

धर्मावर आधारित संघर्ष − संप्रदायवाद

जातीवाद आवारित संघर्ष − जातीवाद

प्रदेशावर आधारित संघर्ष − प्रदेशवाद

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.B.4

खालील जोड्यांपैकी चुकीची जोडी दुरुस्त करून ती पुन्हा लिहा:

स्त्री चळवळ - लैंगिक समानता

आंतरराष्ट्रीय महिला वर्ष - १९७५

टुव्ईडस इक्वालिटी - भारतीय स्त्री दर्जा विषयक अहवाल

होमरूल चळवळ - मागरिट कझन्स

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.B.5

खालील जोड्यांपैकी चुकीची जोडी दुरुस्त करून ती पुन्हा लिहा:

चरस − मादक द्रव्यांचे व्यसन

हिंसक चित्रपट − आंतर जालाचे व्यसन

सेल्फायटिस सिंड्रोम − अमली पदार्थांचे व्यसन

देशी दारू − मद्याचे व्यसन

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.C
[1]1.C.1

दिलेल्या पर्यायांतून योग्य संज्ञा ओळखून त्या दिलेल्या विधानांसमोर पुन्हा लिहाः

भारतीय संविधानाच्या मसुदा समितीचे अध्यक्ष

देवराई

शिक्षक

महात्मा गांधी

डॉ. बी. आर. आंबेडकर

औदयोगिकीकरण

पितृप्रधान पद्धती

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.C.2

चौकटीत दिलेल्या पर्यायांतून योग्य संज्ञा ओळखून त्या दिलेल्या विधानासमोर पुन्हा लिहा:

देवराई, शिक्षक, महात्मा गांधी, डॉ. बी. आर. आंबेडकर, औदयोगिकीकरण, पितृप्रधान पट्थती

आदिवासी समुदायातील पवित्र वने.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.C.3

दिलेल्या पर्यायातून योग्य संज्ञा ओळखून त्या दिलेल्या विधानासमोर पुन्हा लिहा:

अर्जित दर्जा

देवराई

शिक्षक

महात्मा गांधी

डॉ. बी. आर. आंबेडकर

औदयोगिकीकरण

पितृप्रधान पद्धती

Concept: undefined - undefined
Chapter:
Advertisements
[1]1.C.4

दिलेल्या पर्यायातून योग्य संज्ञा ओळखून त्या दिलेल्या विधानासमोर पुन्हा लिहा:

उत्पादन प्रक्रियेतील यांत्रिकीकरण

देवराई

शिक्षक

महात्मा गांधी

डॉ. बी. आर. आंबेडकर

औदयोगिकीकरण

पितृप्रधान पद्धती

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.C.5

दिलेल्या पर्यायांतून योग्य संज्ञा ओळखून त्या दिलेल्या विधानांसमोर पुन्हा लिहाः

स्त्रियांचा कनिष्ठ दर्जा.

देवराई

शिक्षक

महात्मा गांधी

डॉ. बी. आर. आंबेडकर

औदयोगिकीकरण

पितृप्रधान पद्धती

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[5]1.D
[1]1.D.1

अधोरेखित शब्द दुरुस्त करून विधान पुन्हा लिहा.

निर्जीव वस्तूंचे पूजन करण्याच्या पध्दतीला जीवात्मवाद असे म्हणतात.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.D.2

अधोरेखित शब्द दुरुस्त करून विधान पुन्हा लिहा.

सर्वधर्म समभाव ही संकल्पना एकता दर्शविते.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.D.3

अधोरेखित शब्द दुरुस्त करून विधान पुन्हा लिहा.

१९९६ साली नवीन आर्थिक थोरण स्वीकारण्यात आले.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.D.4

अधोरेखित शब्द दुरुस्त करून विधान पुन्हा लिहा.

कावेरी नदीवर सरदार सरोवर प्रकल्प उभारण्यात आला.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[1]1.D.5

अधोरेखित शब्द दुरुस्त करून विधान पुन्हा लिहा.

वृद्धत्व ही कृत्रिम प्रक्रिया आहे.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[8]2 | खालील विषयांवर टिपा लिहा (कोणत्याही दोन):
[4]2.A

खालील विषयांवर टिप लिहा:

पुरुषार्थ

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]2.B

खालील विषयावर टिपा लिहा.

भारतातील विविधता

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]2.C

खालील विषयावर टिप लिहा:

अंकीकृतकरणाची वैशिष्ट्ये

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[12]3 | खालील मध्ये फरक स्पष्ट करा (कोणतेही तीन).
[4]3.A

खालील मध्ये फरक स्पष्ट करा.

आदिम समुदाय आणि शहरी समुदाय

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]3.B

खालील फरक स्पष्ट करा.

ख्रिस्ती धर्म व इस्लाम धर्म

Concept: undefined - undefined
Chapter: [0.01] भारतीय समाजाचा परिचय
[4]3.C

खालील मध्ये फरक स्पष्ट करा:

आधुनिकीकरण आणि जागतिकीकरण

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]3.D

खालील मध्ये फरक स्पष्ट करा.

स्वातंत्र्यपूर्व काळातील महिला चळवळ व स्वातंत्र्योत्तर काळातील महिला चळवळ

Concept: undefined - undefined
Chapter:
Advertisements
[4]3.E

खालील मध्ये फरक स्पष्ट करा.

वैयक्तिक समस्या व सामाजिक समस्या

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[8]4 | खाली दिलेल्या संकल्पना उदाहरणासह स्पष्ट करा (कोणत्याही दोन).
[4]4.A

खाली दिलेली संकल्पना उदाहरणासह स्पष्ट करा.

आश्रम व्यवस्था

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]4.B

खाली दिलेली संकल्पना उदाहरणासह स्पष्ट करा:

संप्रदायवाद

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]4.C

खाली दिलेली संकल्पना उदाहरणासह स्पष्ट करा.

शहरीकरण

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[12]5
[4]5.A

खालील संकल्पना चित्र पूर्ण करा.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[8]5.B | खालील विधाने 'सत्य' की 'असत्य' आहेत हे सकारण स्पष्ट करा (कोणतीही दोन):
[4]5.B.1

खालील विधान 'सत्य' की 'असत्य' आहेत हे सकारण स्पष्ट करा:

वसाहतकालीन राजवटीचा भारतीय समाजावर महत्त्वपूर्ण लक्षणीय प्रभाव पडला.

सत्य

असत्य

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]5.B.2

खालील विधान 'सत्य' की 'असत्य' आहे हे सकारण स्पष्ट करा.

समाजसुधारकांनी भारतीय समाजात बदल घडवून आणले.

सत्य

असत्य

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]5.B.3

खालील विधान 'सत्य' की 'असत्य' आहेत हे सकारण स्पष्ट करा:

तंत्रज्ञान हे नेहमीच सामाजिक प्रगतीसाठी उपयुक्त नसते.

सत्य

असत्य

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[10]6
[6]6.A

खालील उतारा वाचून त्या खालील दिलेल्या प्रश्‍नांची उत्तरे लिहा:

सर्व शिक्षा अभियान (SSA) हा भारत सरकारचा कार्यक्रम आहे. यामध्ये ६ ते १४ या वयोगटातील मुलांसाठी मोफत व सक्तीच्या शिक्षणाची व्यवस्था केली आहे. हा कार्यक्रम राबविण्यासाठी भारताचे माजी पंतप्रधान श्री. अटल बिहारी वाजपेयी यांनी १९९३-९४ मध्ये पुढाकार घेतला. त्यानंतर २०००-२००१ मध्ये हा कार्यक्रम पूर्णत: कार्यरत झाला. या कार्यक्रमामध्ये शिक्षण हा मूलभूत अधिकार मानला गेला.

याबरोबरच १५ ऑगस्ट १९९५ मध्ये भारत सरकाने प्राथमिक शिक्षणासाठी पोषण आधार राष्ट्रीय कार्यक्रम (National Programme of Nutritional Support to Primary Education NP-NSPE) राबविला. तेव्हापासूनच शाळेत जाणाऱ्या मुलांसाठी मोफत 'मध्यान्ह भोजन' ही संकल्पना अस्तित्वात आली, जी ग्रामपंचायत आणि नगरपालिका यांसारख्या स्थानिक संस्थाकरवी राबविली जाते. मुलांना मध्यान्ह भोजन देणे सक्तीचे आहे. यामध्ये दररोज उत्तम आणि पोषक जेवण मुलांना देणे आवश्यक आहे असे मानले आहे. बऱ्याच संस्थांनी जेवण बनविणे व वेळेत शाळेत पोहचविणे हे काम हाती घेतले.

सार्वत्रिक शिक्षण आणि पोषण एकमेकांपासून वेगळे करता येत नाही. गावांतील आणि नगरपालिकेच्या शाळांमधील मुले या भोजनाची वाट पाहत असतात. बर्‍याचदा हा आहारच त्यांच्यासाठी दिवसभराचा मुख्य आहार असतो.

  1. सर्व शिक्षा अभियान उपयुक्त आहे असे तुम्हास वाटते काय?
  2. "माध्यान्ह भोजन योजना विद्यार्थ्यांच्या शाळेतील उपस्थितीस चालना देते" समर्थन करा.
Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]6.B | आपले व्यक्तिगत मत (प्रतिसाद) नोंदवा (कोणतेही एक):
[4]6.B.1

आपले व्यक्तिगत मत (प्रतिसाद) नोंदवा:

'एकता' मूल्याच्या दृष्टीने भारतातील शालेय गणवेशाचे महत्त्व काय आहे?

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[4]6.B.2

आपले व्यक्तिगत मत (प्रतिसाद) नोंदवा:

पर्यावरणीय अभ्यासक्रमामुळे तुमच्या वर्तनावर काही परिणाम झाला आहे का?

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[10]7 | खालीलपैकी कोणत्याही एका प्रश्‍नाचे सविस्तर उत्तर १५० ते २०० शब्दांमध्ये लिहा.
[10]7.A

खालील प्रश्‍नाचे सविस्तर उत्तर १५० ते २०० शब्दांमध्ये लिहा.

ग्रामीण समुदायातील समस्यांची चर्चा करा व त्या समस्या सोडविण्यासाठी उपाय सुचवा.

Concept: undefined - undefined
Chapter:
[10]7.B

शेतकऱ्यांच्या आत्महत्येची कारणे स्पष्ट करा. ही समस्या सोडविण्यासाठी तुम्ही काय उपाय सुचवाल?

Concept: undefined - undefined
Chapter: [0.06] भारतातील सामाजिक समस्या

Submit Question Paper

Help us maintain new question papers on Shaalaa.com, so we can continue to help students




only jpg, png and pdf files

Maharashtra State Board previous year question papers 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] Sociology [समाजशास्त्र] with solutions 2024 - 2025

     Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] question paper solution is key to score more marks in final exams. Students who have used our past year paper solution have significantly improved in speed and boosted their confidence to solve any question in the examination. Our Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] question paper 2025 serve as a catalyst to prepare for your Sociology [समाजशास्त्र] board examination.
     Previous year Question paper for Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] -2025 is solved by experts. Solved question papers gives you the chance to check yourself after your mock test.
     By referring the question paper Solutions for Sociology [समाजशास्त्र], you can scale your preparation level and work on your weak areas. It will also help the candidates in developing the time-management skills. Practice makes perfect, and there is no better way to practice than to attempt previous year question paper solutions of Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी].

How Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] Question Paper solutions Help Students ?
• Question paper solutions for Sociology [समाजशास्त्र] will helps students to prepare for exam.
• Question paper with answer will boost students confidence in exam time and also give you an idea About the important questions and topics to be prepared for the board exam.
• For finding solution of question papers no need to refer so multiple sources like textbook or guides.
Share
Notifications

Englishहिंदीमराठी


      Forgot password?
Use app×