हिंदी

निम्नलिखित का मान निकालिए- d∫12dx(x-1)(2-x) - Mathematics (गणित)

Advertisements
Advertisements

प्रश्न

निम्नलिखित का मान निकालिए-

`int_1^2 ("d"x)/sqrt((x -1) (2 -x))`

योग

उत्तर

मान लीजिए I = `int_1^2 ("d"x)/sqrt((x - 1)(2 - x))`

= `int_1^2 ("d"x)/sqrt(2x - x^2 - 2 + x)`

= `int_1^2 ("d"x)/sqrt(-x^2 + 3x - 2)`

= `int_1^2 ("d"x)/sqrt(-(x^2 - 3x + 2)`

= `int_1^2 ("d"x)/sqrt(-(x^2 - 3x + 9/4 - 9/4 + 2))`  .....[पूर्ण वर्ग बनाना]

= `int_1^2 ("d"x)/sqrt(-[(x - 3/2)^2 - 1/4])`

= `int_1^2 ("dx)/sqrt(1/4 - (x - 3/2)^2)`

= `int_1^2 ("d"x)/sqrt((1/2)^2 - (x - 3/2)^2)`

= `[sin^-1 ((x - 3/2)/(1/2))]_1^2`

= `[sin^-1 ((2x - 3)/1)]_1^2`

= `sin^-1 (4 - 3) - sin^-1 (2 - 3)`

= `sin^-1 (1) - sin^-1 (-1)`

= `sin^-1 (1) + sin^-1 (1)`

 = `2 sin^-1 (1)`

= `2 xx pi/2`

= `pi`

अत:, I = `pi`

shaalaa.com
समाकलन
  क्या इस प्रश्न या उत्तर में कोई त्रुटि है?
अध्याय 7: समाकल - प्रश्नावली [पृष्ठ १६१]

APPEARS IN

एनसीईआरटी एक्झांप्लर Mathematics [Hindi] Class 12
अध्याय 7 समाकल
प्रश्नावली | Q 31 | पृष्ठ १६१

संबंधित प्रश्न

`int sqrt((1 + x)/(1 - x)) "d"x`, का मान निकालिए।


`int "dx"/sqrt((x - alpha)(beta - x)), beta > alpha` का मान निकालिए।


`int tan ^8 xsec^4 x"d"x` का मान निकालिए।


`int x^3/(x^4 + 3x^2 +2)dx` ज्ञात कीजिए।


यदि `int (3"e"^x - 5"e"^-x)/(4"e"6x + 5"e"^-x)"d"x` = ax + b log |4ex + 5e –x| + C है, तो


`int_(-1)^1 (x^3 + |x| + 1)/(x^2 + 2|x| + 1) "d"x` बराबर है


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int ((x^2 + 2))/(x + 1) "d"x`


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int ("e"^(6logx) - "e"^(5logx))/("e"^(4logx) - "e"^(3logx)) "d"x`


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int ((1 + cosx))/(x + sinx) "d"x`


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int ("d"x)/(1 + cos x)`


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int tan^2x sec^4 x"d"x`


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int sqrt(("a" + x)/("a" - x)) "d"x`


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int x^(1/2)/(1 + x^(3/4)) "d"x`   (संकेत: `sqrt(x)` = z4 रखिए)


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int x/(x^4 - 1) "d"x`


निम्नलिखित के मान निकालिए-

`int (sin^-1 x)/((1 - x)^(3/2)) "d"x`


निम्नलिखित का योग की सीमा के रूप में मान निकालिए-

`int_0^2 (x^2 + 3)"d"x`


निम्नलिखित का योग की सीमा के रूप में मान निकालिए-

`int_0^2 "e"^x "d"x`


निम्नलिखित का मान निकालिए-

`int_0^1 ("d"x)/("e"^x + "e"^-x`


निम्नलिखित का मान निकालिए-

`int_0^x xsin x cos^2 x"d"x`


निम्नलिखित का मान निकालिए-

`int (x^2"d"x)/(x^4 - x^2 - 12)`


निम्नलिखित का मान निकालिए-

`int "e"^(tan^-1x) ((1 + x + x^2)/(1 + x^2)) "d"x`


निम्नलिखित का मान निकालिए-

`int sin^-1 sqrt(x/("a" + x)) "d"x`  (संकेत: x = a tan2θ रखिए)


निम्नलिखित का मान निकालिए-

`int_(pi/3)^(pi/2) sqrt(1 + cosx)/(1 - cos x)^(5/2)  "d"x`


`int (cos2x - cos 2theta)/(cos x - costheta)"d"x` बराबर है


 `("d"x)/(sin (x - "a") sin (x - "b"))` बराबर है


`int (x + 3)/(x + 4)^2 "e"^x  "d"x` = ______.


Share
Notifications

Englishहिंदीमराठी


      Forgot password?
Use app×