HSC Arts (Marathi Medium)
HSC Commerce (Marathi Medium)
Academic Year: 2023-2024
Date & Time: 9th March 2024, 3:00 pm
Duration: 3h
Advertisements
सूचना:
- सर्व प्रश्न सोडवणे अनिवार्य आहे.
- आवश्यक त्या ठिकाणी कोष्टके/आकृत्या काढा.
- उजव्या बाजूचे अंक प्रश्‍नांचे पूर्ण गुण दर्शवितात.
- सर्व मुख्य प्रश्नांची उत्तरे नवीन पानांवर लिहावीत.
सूक्ष्म अर्थशास्त्रीय विश्लेषणात बापरली जाणारी पद्घत.
- राशी पद्धत
- समग्र पद्धत
- विभाजन पद्धत
- सर्वसमावेशक पद्धत
अ, क, ड
ब, क, ड
फक्त क
फक्त अ
Chapter: [0.01] सूक्ष्म अर्थशास्त्र आणि स्थूल अर्थशास्त्राचा परिचय
असंघटित नाणेबाजारात पुढील घटक कार्यरत असतात.
- सावकार
- व्यापारी बँका
- हुंडी
- चिटफंड
अ, ब, क
ब, क
ब, ड
अ, क, ड
Chapter: [0.09] भारतातील नाणेबाजार आणि भांडवलबाजार
सरकारच्या ऐच्छिक कार्यांमध्ये पुढीलपैकी कार्ये येतात.
- परकीय आक्रमणापासून संरक्षण
- शिक्षण व आरोग्य सेवा
- सामाजिक सुरक्षा उपाययोजना
- कर संकलन
ब, क
अ, ब, क
ब, क, ड
वरील सर्व
Chapter: [0.08] भारतातील सार्वजनिक वित्तव्यवहार
निर्देशांकाचे महत्त्व खालील विधानातून शोधा.
- भविष्यकाळाचे पूर्वानुमान काढण्यासाठी निर्देशांक उपयुक्त
- भाववाढीचे मोजमाप करण्यासाठी निर्देशांक उपयुक्त
- योग्य धोरणाची आखणी करण्यासाठी निर्देशांक उपयुक्त
- निर्देशांक चुकीच्या बापरासाठी केला जातो
ब, क, ड
अ, ब, क
अ, ब, ड
अ, क, ड
Chapter: [0.06] निर्देशांक
रक्तपेढी (Blood Bank) हे याचे उदाहरण आहे.
- स्थल उपयोगिता
- ज्ञान उपयोगिता
- सेवा उपयोगिता
- काल उपयोगिता
अ, ब, क
ब, क, ड
अ, ब, ड
फक्त ड
Chapter: [0.02] उपयोगिता विश्लेषण
विसंगत शब्द ओळखा.
मागणीचे प्रकार:
प्रत्यक्ष मागणी
अप्रत्यक्ष मागणी
संमिश्र मागणी
बाजार मागणी
Chapter: [0.031] मागणीचे विश्लेषण
विसंगत शब्द ओळखा:
राष्ट्रीय उत्पन्नाची वैशिष्ट्ये:
आर्थिक वर्ष
पैशांत व्यक्‍त केलेले मूल्‍य
स्थिर संकल्पना
प्रवाही संकल्पना
Chapter: [0.07] राष्ट्रीय उत्पन्न
विसंगत शब्द ओळखा:
अंदाजपत्रकाचे प्रकार:
तुटीचे अंदाजपत्रक
शून्याधारित अंदाजपत्रक
समतोल अंदाजपत्रक
शिलकीचे अंदाजपत्रक
Chapter: [0.08] भारतातील सार्वजनिक वित्तव्यवहार
विसंगत शब्द ओळखा:
कायदेशीर मक्तेदारी:
पेटंट
ओपेक (OPEC)
स्वामित्व अधिकार
बोधचिन्ह
Chapter: [0.05] बाजाराचे प्रकार
विसंगत शब्द ओळखा:
वित्तीय मालमत्ता:
रोखे
भूमी
सरकारी रोखे
व्युत्पन्न रोखे
Chapter: [0.09] भारतातील नाणेबाजार आणि भांडवलबाजार
आर्थिक पारिभाषिक शब्द लिहा:
किंमत स्थिर असताना इतर घटकांतील अनुकूल बदलाचा परिणाम म्हणून जेव्हा मागणी वाढते.
Chapter: [0.031] मागणीचे विश्लेषण
आर्थिक पारिभाषिक शब्द लिहा:
मागणीनुसार पैसे काढल्या जाणाऱ्या ठेवी.
Chapter: [0.09] भारतातील नाणेबाजार आणि भांडवलबाजार
आर्थिक पारिभाषिक शब्द लिहा:
एकाच वस्तू व सेवेसाठी वेगवेगळ्या ग्राहकांना वेगवेगळ्या किंमती आकारणे.
Chapter: [0.05] बाजाराचे प्रकार
एका जादा नगसंख्येचे उत्पादन केल्यानंतर खर्चात झालेली निव्वळ वाढ.
Chapter: [0.04] पुरवठा विश्लेषण
उत्पन्नातील बदलाचा परिणाम म्हणून मागणीत घडून येणारा बदल.
Chapter: [0.032] मागणीची लवचिकता
Advertisements
सहसंबंध पूर्ण करा:
सर्वसाधारण समतोल : स्थूल अर्थशास्त्र :: ______ : सूक्ष्म अर्थशास्त्र
Chapter: [0.01] सूक्ष्म अर्थशास्त्र आणि स्थूल अर्थशास्त्राचा परिचय
सहसंबंध पूर्ण करा:
उत्पादन पद्धत : ______ :: उत्पन्न पद्धत : घटक खर्चानुसार पद्धत
Chapter: [0.07] राष्ट्रीय उत्पन्न
सहसंबंध पूर्ण करा:
रूप उपयोगिता : फर्निचर : : ______ : डॉक्टर
Chapter: [0.02] उपयोगिता विश्लेषण
सहसंबंध पूर्ण करा:
संपूर्ण लवचीक मागणी : ED = ∞ : : ______ : ED = 0
Chapter: [0.032] मागणीची लवचिकता
सहसंबंध पूर्ण करा:
______ : पुरवठ्यातील बदल :: इतर घटक स्थिर : पुरवठ्याचे विचलन
Chapter: [0.04] पुरवठा विश्लेषण
खालील उदाहरणाच्या आधारे संकल्पना ओळखून ती स्पष्ट करा.
मनिषाने वही पेनाचा वापर करून निबंध लेखनाची गरज पूर्ण केली.
Chapter: [0.02] उपयोगिता विश्लेषण
खालील उदाहरणाच्या आधारे संकल्पना ओळखून ती स्पष्ट करा.
रघुचे वडील त्यांचे पैसे देशातील आणि देशाबाहेरील एकत्रित समभाग आणि कर्ज अशा दोन्ही दीर्घमुदतीच्या निधीच्या बाजारपेठेत गुंतवितात.
Chapter: [0.09] भारतातील नाणेबाजार आणि भांडवलबाजार
खालील उदाहरणाच्या आधारे संकल्पना ओळखून ती स्पष्ट करा.
कोरोना महामारीच्या काळात मास्क वापरणे सक्तीचा केल्याने मास्क तयार करणाऱ्या कारखान्यातील श्रमिकांची मागणी वाढली.
Chapter: [0.031] मागणीचे विश्लेषण
खालील उदाहरणाच्या आधारे संकल्पना ओळखून ती स्पष्ट करा.
महाराष्ट्राने पंजाबकडून गहू खरेदी केला.
Chapter: [0.1] भारताचा विदेशी व्यापार
खालील उदाहरणाच्या आधारे संकल्पना ओळखून ती स्पष्ट करा.
जागृतीला राज्यसरकारकडून दरमहा ₹ ५०००/- निवृत्तीवेतन मिळते.
Chapter: [0.07] राष्ट्रीय उत्पन्न
फरक स्पष्ट करा.
आवर्ती ठेवी आणि मुदत ठेवी
Chapter: [0.09] भारतातील नाणेबाजार आणि भांडवलबाजार
फरक स्पष्ट करा.
एकूण उपयोगिता व सीमांत उपयोगिता
Chapter: [0.02] उपयोगिता विश्लेषण
फरक स्पष्ट करा.
संपूर्ण लवचीक मागणी व संपूर्ण अलवचीक मागणी
Chapter: [0.032] मागणीची लवचिकता
फरक स्पष्ट करा.
किंमत निर्देशांक व संख्यात्मक निर्देशांक
Chapter: [0.06] निर्देशांक
फरक स्पष्ट करा.
अंतर्गत कर्ज व बाह्य कर्ज
Chapter: [0.08] भारतातील सार्वजनिक वित्तव्यवहार
Advertisements
मागणीचे कोणतेही चार प्रकार स्पष्ट करा.
Chapter: [0.031] मागणीचे विश्लेषण
भारतातील भांडवल बाजारासमोरील कोणत्याही चार समस्या स्पष्ट करा.
Chapter: [0.09] भारतातील नाणेबाजार आणि भांडवलबाजार
उपयोगितेचे कोणतेही चार वैशिष्ट्ये स्पष्ट करा.
Chapter: [0.02] उपयोगिता विश्लेषण
सार्वजनिक खर्चात वाढ होण्याची कोणतीही चार कारणे स्पष्ट करा.
Chapter: [0.08] भारतातील सार्वजनिक वित्तव्यवहार
स्थूल अर्थशास्त्राची कोणतीही चार वैशिष्ट्ये लिहा.
Chapter: [0.01] सूक्ष्म अर्थशास्त्र आणि स्थूल अर्थशास्त्राचा परिचय
खालील विधानाशी आपण सहमत आहात की नाही ते सकारण स्पष्ट करा.
मागील ७५ वर्षांच्या कालावधीत भारताचा विदेशी व्यापाराच्या रचनेत व दिशेत पूर्णत: बदल झाले.
सहमत
असहमत
Chapter: [0.1] भारताचा विदेशी व्यापार
खालील विधानाशी आपण सहमत आहात की नाही ते सकारण स्पष्ट करा:
स्थूल अर्थशास्त्र हे सूक्ष्म अर्थशास्त्रापेक्षा वेगळे आहे.
सहमत
असहमत
Chapter: [0.01] सूक्ष्म अर्थशास्त्र आणि स्थूल अर्थशास्त्राचा परिचय
खालील विधानाशी आपण सहमत आहात की नाही ते सकारण स्पष्ट करा:
किमतकर्ता हे मक्तेदार बाजाराचे एकमेव वैशिष्ट्य आहे.
सहमत
असहमत
Chapter: [0.05] बाजाराचे प्रकार
खालील विधानाशी आपण सहमत आहात की नाही ते सकारण स्पष्ट करा:
करेतर उत्पन्नाचे अनेक स्त्रोत आहेत.
सहमत
असहमत
Chapter: [0.08] भारतातील सार्वजनिक वित्तव्यवहार
खालील विधानाशी आपण सहमत आहात की नाही ते सकारण स्पष्ट करा:
निर्देशांकाचे अनेक प्रकार आहेत.
सहमत
असहमत
Chapter: [0.06] निर्देशांक
खालील तक्ता, आकृती, उतारा अभ्यासून विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे लिहा.
| वस्तू | २००६ च्या किमती (₹) (मूळ वर्ष) |
२०१९ च्या किमती (₹) (चालू वर्ष) |
| अ | २० | ३० |
| ब | ३० | ४५ |
| क | ४० | ६० |
| ड | ५० | ७५ |
| इ | ६० | ९० |
- किंमत निर्देशांक शोधण्याचे सूत्र लिहा.
- `sumP_0 "व" sum P_१` च्या किंमती काढा.
- किंमत निर्देशांक (P०१) काढा.
Chapter: [0.06] निर्देशांक
खालील आकृतीचे निरीक्षण करा आणि प्रश्नांची उत्तरे द्या.
- उजवीकडे स्‍थानांतरीत होणारा मागणी वक्र ______
- डावीकडे स्‍थानांतरीत होणारा मागणी वक्र ______
- वस्तूची किंमत ______
- मागणीतील वृद्धी आणि ऱ्हास या संकल्पना ______ या संकल्पने अंतर्गत येतात.
Chapter: [0.031] मागणीचे विश्लेषण
खालील उतारा वाचून त्यावरील प्रश्नांची उत्तरे लिहा:
|
सर्वसाधारणपणे बाजार ही अशी विशिष्ट जागा आहे की जेथे ग्राहक व विक्रेते आपल्या वस्तूची देवाण-घेवाण करतात. पण अर्थशास्त्रामध्ये बाजार ही संज्ञा व्यापक अर्थाने वापरली जाते. अर्थशास्त्रीय दृष्टिकोनातून विचार बाजाराचे वर्गीकरण स्थळ, काळ आणि स्पर्धेनुसार केले जाते. स्पर्धेनुसारच्या बाजारपेठेमध्ये पूर्ण स्पर्धा आणि अपूर्ण स्पर्धा हे दोन प्रकार आहेत. पूर्ण स्पर्धा ही बाजाराची काल्यनिक संकल्पना आहे. परंतु प्रत्यक्ष व्यवहारात अपूर्ण स्पर्धेचे अनेक प्रकार आढळून येतात. जसे मक्तेदारी, द्वयाधिकार, अल्पाधिकार आणि मक्तेदारीयुक्त स्पर्धा. सद्यस्थितीत मक्तेदारीयुक्त स्पर्धा ही प्रत्यक्ष व्यवहारात मोठ्या प्रमाणात आढळून येते. यामध्ये पूर्णस्पर्धा व मक्तेदारीची काही वैशिष्ट्ये एकत्रितपणे आढळून येतात. उत्पादन खर्च व विक्री खर्च यातील भिन्रता हे मक्तेदारीयुक्त स्पर्धेचे प्रमुख लक्षण आहे. उत्पादकाच्या उत्पादनाला अधिक मागणी निर्माण करण्यासाठी व वस्तूची विक्री वाढवण्यासाठी करावा लागणारा खर्च म्हणजेच विक्री खर्च होय. यामध्ये जाहिरात, फलक, खिडकी प्रदर्शन इत्यादी चा समावेश विक्री खर्चात येतो. |
- अर्थशास्त्रीय दृष्टिकोनातून बाजाराची व्याख्या लिहा.
- बाजाराचे वर्गीकरण कसे केले जाते ते लिहा.
- विक्री खर्चाविषयी आपले स्वमत लिहा.
Chapter: [0.05] बाजाराचे प्रकार
मागणीच्या किंमत लवचिकतेची संकल्पना स्पष्ट करा.
Chapter: [0.032] मागणीची लवचिकता
मागणीच्या किंमत लवचिकतेचे प्रकार स्पष्ट करा.
Chapter: [0.032] मागणीची लवचिकता
राष्ट्रीय उत्पन्नाची संकल्पना स्पष्ट करा.
Chapter: [0.07] राष्ट्रीय उत्पन्न
राष्ट्रीय उत्पन्न मापनात येणाऱ्या व्यावहारिक अडचणी स्पष्ट करा.
Chapter: [0.07] राष्ट्रीय उत्पन्न
पुरवठ्याचा नियम सविस्तर स्पष्ट करा.
Chapter: [0.04] पुरवठा विश्लेषण
पुरवठा नियमाची गृहीतके सविस्तर स्पष्ट करा.
Chapter: [0.04] पुरवठा विश्लेषण
Other Solutions
Submit Question Paper
Help us maintain new question papers on Shaalaa.com, so we can continue to help studentsonly jpg, png and pdf files
Maharashtra State Board previous year question papers 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] Economics [अर्थशास्त्र] with solutions 2023 - 2024
Previous year Question paper for Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] -2024 is solved by experts. Solved question papers gives you the chance to check yourself after your mock test.
By referring the question paper Solutions for Economics [अर्थशास्त्र], you can scale your preparation level and work on your weak areas. It will also help the candidates in developing the time-management skills. Practice makes perfect, and there is no better way to practice than to attempt previous year question paper solutions of Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी].
How Maharashtra State Board 12th Standard Board Exam [इयत्ता १२ वी] Question Paper solutions Help Students ?
• Question paper solutions for Economics [अर्थशास्त्र] will helps students to prepare for exam.
• Question paper with answer will boost students confidence in exam time and also give you an idea About the important questions and topics to be prepared for the board exam.
• For finding solution of question papers no need to refer so multiple sources like textbook or guides.
